Ngày 30/7, tổ chức Stichting Oxfam Novib (Oxfam) phối hợp Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Phú Thọ và Hội Chữ thập đỏ tỉnh Lào Cai tổ chức Hội thảo tổng kết Dự án khắc phục hậu quả bão Yagi. Dự án do Oxfam tài trợ, triển khai từ năm 2024, nhằm hỗ trợ khẩn cấp và phục hồi sinh kế cho người dân bị ảnh hưởng nặng nề bởi bão Yagi tại ba tỉnh Lào Cai, Yên Bái và Hòa Bình (cũ), nay là tỉnh Lào Cai và Phú Thọ.

Tham dự Hội thảo có ông Phạm Quang Tú, Phó Giám đốc Quốc gia Oxfam tại Việt Nam; bà Khà Thị Luận, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Phú Thọ; bà Hà Thị Ngoan, Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ tỉnh Lào Cai; đại diện Đại sứ quán Australia tại Việt Nam và các ban ngành, tổ chức địa phương, người dân hưởng lợi từ dự án.

Ông Phạm Quang Tú, Phó Giám đốc Quốc gia Oxfam tại Việt Nam, phát biểu tại Hội thảo. (Ảnh: Oxfam)

Phát biểu tại Hội thảo, ông Phạm Quang Tú cho biết ngay sau bão Yagi, Oxfam đã phối hợp các đối tác khẩn trương đánh giá thiệt hại và nhu cầu thiết yếu của người dân để triển khai cứu trợ, hưởng ứng lời kêu gọi của Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và chính quyền các địa phương. Trên cơ sở đó, Oxfam huy động khoảng 1,5 triệu USD (tương đương 38 tỷ đồng) để thực hiện các hoạt động cứu trợ và phục hồi.

Ông Tú nhấn mạnh điểm nổi bật của dự án là cách tiếp cận xuyên suốt từ cứu trợ khẩn cấp đến tái thiết sinh kế bền vững. “Ngay sau thiên tai, người dân cần được hỗ trợ thiết yếu để ổn định cuộc sống. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở đó thì chưa đủ. Việc phục hồi sinh kế, tổ chức lại sản xuất mới quyết định khả năng phục hồi lâu dài”, ông nói.

Oxfam đặc biệt chú trọng hai hướng hỗ trợ chiến lược: một là khuyến khích người dân “đổi công” - vừa tham gia tái thiết hạ tầng nông thôn vừa có thêm thu nhập; hai là cung cấp giống cây trồng, vật nuôi kèm tập huấn kỹ thuật để giúp dân chủ động khôi phục sản xuất.

“Oxfam coi trọng việc giúp người dân tự phục hồi, xây dựng năng lực ứng phó dài hạn thay vì chỉ viện trợ ngắn hạn”, ông Tú chia sẻ.

Từ thực tiễn triển khai, ông cho rằng cần thay đổi cách đánh giá sau thiên tai: không chỉ dựa vào số liệu thiệt hại mà phải xác định đúng nhu cầu thực tế. “Người dân biết rõ họ cần gì. Hỗ trợ đúng người, đúng nhu cầu sẽ giúp sử dụng hiệu quả nguồn viện trợ vốn có hạn”, ông nói, đồng thời khẳng định sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên là yếu tố then chốt để tránh trùng lặp và bảo đảm kịp thời.

Ông cũng chỉ ra một số bất cập trong thủ tục hành chính khiến việc tiếp nhận viện trợ chậm trễ, làm giảm tính hiệu quả và kịp thời của cứu trợ. Từ đó, Oxfam kiến nghị các cơ quan chức năng sớm sửa đổi Nghị định số 50/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định về tiếp nhận, quản lý và sử dụng viện trợ quốc tế khẩn cấp để cứu trợ và khắc phục hậu quả thiên tai, Nghị định số 80/2020/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý và sử dụng viện trợ không hoàn lại không thuộc hỗ trợ phát triển chính thức của các cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài dành cho Việt Nam theo hướng rút gọn thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho tiếp nhận viện trợ quốc tế trong trường hợp khẩn cấp.

Các đại biểu tham dự Hội thảo. (Ảnh: Oxfam)

Đại diện Đại sứ quán Australia tại Việt Nam, bà Lê Thị Anh Nga cho biết Australia là quốc gia đầu tiên gửi hàng cứu trợ quốc tế đến Việt Nam sau bão Yagi, với tổng viện trợ trị giá 4 triệu AUD thông qua các tổ chức như Oxfam, Save the Children và các cơ quan của Liên hợp quốc.

“Thiên tai để lại hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt với phụ nữ, trẻ em, người cao tuổi và người khuyết tật. Việc lắng nghe ý kiến cộng đồng giúp chúng tôi bảo đảm hỗ trợ công bằng, hiệu quả và đúng lúc hơn”, bà nói.

Bà cũng bày tỏ sự trân trọng đối với nỗ lực của chính quyền và người dân địa phương trong suốt quá trình phục hồi. “Chúng tôi mong muốn tiếp tục nhận được phản hồi về những mô hình hiệu quả, cũng như các khó khăn thực tế để nâng cao chất lượng hỗ trợ trong tương lai”, bà nói thêm.

Oxfam cấp phát thùng chứa nước và bộ dụng cụ vệ sinh tại huyện Bắc Hà và Bảo Yên, Lào Cai (cũ), tháng 3/2025. (Ảnh: Oxfam)

Tại Hội thảo, đại diện Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Phú Thọ và Hội Chữ thập đỏ tỉnh Lào Cai đã trình bày báo cáo tổng kết dự án. Các đại biểu cấp xã, thôn và người dân thụ hưởng chia sẻ kinh nghiệm triển khai, ghi nhận các kết quả đạt được cũng như vướng mắc còn tồn tại trong quá trình phối hợp.

Các đại biểu kiến nghị nhiều giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hỗ trợ trong tương lai. Trong đó, nhấn mạnh nhu cầu cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn quy trình phê duyệt dự án viện trợ, nhất là với các chương trình cứu trợ khẩn cấp. Một số ý kiến đề xuất điều chỉnh chính sách theo hướng linh hoạt, phù hợp thực tiễn tại địa phương để viện trợ đến đúng lúc, đúng nơi và đúng đối tượng.

Đồng thời, các đại biểu đề nghị Oxfam và các tổ chức quốc tế tiếp tục đồng hành với các địa phương miền núi có địa hình phức tạp, dân cư phân tán và tiềm ẩn nhiều rủi ro thiên tai - không chỉ trong cứu trợ khẩn cấp mà còn trong các chương trình phát triển dài hạn, bền vững.

Về thúc đẩy bình đẳng giới, nhiều ý kiến đánh giá cao cách tiếp cận của Oxfam trong việc ưu tiên hỗ trợ phụ nữ tuyến đầu, đồng thời kiến nghị xây dựng tiêu chí rõ ràng, minh bạch để xác định nhóm này, tạo thuận lợi khi triển khai hỗ trợ và tăng cường sự đồng thuận trong cộng đồng.

Bên cạnh đó, các đại biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tài liệu hóa quá trình triển khai dự án, ghi lại các mô hình hiệu quả, câu chuyện điển hình và bài học kinh nghiệm nhằm chia sẻ rộng rãi và phục vụ nhân rộng tại các địa phương khác.

Oxfam mong muốn tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam trong công cuộc phát triển

Oxfam kêu gọi giúp đỡ các nước nghèo