Trình bày Báo cáo tóm tắt về dự án Luật Giáo dục sửa đổi, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết: Dự luật được thực hiện trên cơ sở tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội góp ý vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5; đồng thời, tiếp tục rà soát, nghiên cứu, lấy ý kiến đối tượng chịu sự tác động của Luật và điều chỉnh đối một số nội dung khác.

Dự án Luật Giáo dục sửa đổi cụ thể hóa các quy định mới của Hiến pháp năm 2013, bảo đảm tính thống nhất đồng bộ của Luật Giáo dục với các văn bản pháp luật khác; đảm bảo tính toàn diện, khả thi, phù hợp với điều kiện thực tiễn, khắc phục những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong quá trình thực thi Luật; đảm bảo tính kế thừa và phát triển các quy định của pháp luật hiện hành về lĩnh vực giáo dục và đào tạo, tham khảo có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế trong việc xây dựng Luật Giáo dục sửa đổi.

Chính phủ chưa có chủ trương cải cách tiếng Việt trong một số năm tới.

Về cấu trúc của dự thảo Luật, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nêu rõ, cấu trúc dự thảo Luật Giáo dục (sửa đổi) về cơ bản kế thừa cấu trúc còn phù hợp của Luật Giáo dục hiện hành, sắp xếp các chương, mục, điều phù hợp hơn với tính chất và nội dung của dự thảo Luật. Dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi có 10 Chương, 119 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 70 điều, tăng 34 điều so với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5. Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cũng cho biết thêm, Dự luật lần này có bổ sung thêm hai chính sách mới và hoàn thiện, tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội về một số nội dung như giáo dục mầm non; về hệ thống giáo dục quốc dân; về chính sách đối với người học; chính sách đối với nhà giáo…

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng cho biết, Thường trực Ủy ban tán thành việc mở rộng phạm vi sửa đổi và quan điểm xây dựng Luật được nêu trong Báo cáo của Chính phủ.

Về bố cục của dự thảo Luật, đa số Thường trực Ủy ban tán thành với bố cục này, cho rằng bố cục đã đảm bảo được yêu cầu vừa sửa đổi toàn diện, vừa kế thừa cấu trúc của Luật Giáo dục hiện hành. Tuy nhiên đề nghị ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, bổ sung quy định về trách nhiệm phối hợp giữa các bộ, ngành Trung ương và Ủy ban nhân dân các tỉnh/ thành phố trong thực hiện chức năng quản lý nhà nước về giáo dục; quy định về khung trình độ quốc gia vào nội dung quản lý nhà nước; thiết kế một số điều quy định về giáo dục hòa nhập cho nhóm trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt trong giáo dục mầm non…Về hai chính sách mới, Thường trực Ủy ban cơ bản tán thành với hai chính sách này, tuy nhiên đề nghị quy định rõ về lộ trình thực hiện những chính sách này.

Thảo luận tại phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ đánh giá hồ sơ dự án Luật Giáo dục (sửa đổi) được chuẩn bị tương đối công phu; tiếp thu nhiều ý kiến của các đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 5 vừa qua.

Cho ý kiến về dự thảo Luật, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ tác động của các chính sách mới đối với ngân sách nhà nước, trong khi Luật Giáo dục sửa đổi vẫn xác định dành tối đa là 20% ngân sách nhà nước cho giáo dục nhưng lại mở ra nhiều chính sách mới có liên quan về ngân sách, điều này có đảm bảo tính khả thi hay không? Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội cũng đặt ra vấn đề, việc Luật sửa đổi lần này bổ sung thêm chính sách mới là nâng chuẩn trình độ được đào tạo đối với giáo viên mầm non từ trung cấp sư phạm lên cao đẳng sư phạm, vậy thì liệu các trường trung cấp sư phạm có tồn tại được hay không, cách giải quyết đối với những người đang đào tạo trung cấp sư phạm hiện nay như thế nào?

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nêu rõ, trên cơ sở tiếp thu nghiêm túc ý kiến của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đề nghị Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng phối hợp với Bộ Giáo dục và đào đạo, các chuyên gia, các nhà khoa học, nhà giáo dục nghiên cứu hoàn thiện dự án Luật này đảm bảo vừa mang tính quy phạm vừa mang tính khả thi khi đi vào cuộc sống.

Cũng liên quan đến vấn đề thực nghiệm, thí điểm trong giáo dục, nhiều đại biểu đã cho ý kiến rất cụ thể. Đại biểu Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đặt câu hỏi, thí điểm thì có thành công và thất bại nhưng quả thực có nhiều thí điểm đã gây ý kiến trái chiều. Nhất là thí điểm trong cải cách tiếng Việt và một số thí điểm khác. Quan điểm Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo trong vấn đề này ra sao?

Trả lời câu hỏi của đại biểu Lê Thị Nga, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định:“Giáo dục được cả xã hội quan tâm, phần nhiều khi có 1 sự kiện giáo dục thì cộng đồng rất quan tâm, góp ý. Đây là điều rất tốt và rất may. Gần đây có rộ lên câu chuyện liên quan tới tài liệu học tập, dạy tiếng Việt cho trẻ mới đi học.Năm trước là câu chuyện công trình nghiên cứu của một nhà khoa học tên là Bùi Hiền. Ngay lúc đó, tôi đã nói Chính phủ hoàn toàn không có chủ trương cải cách tiếng Việt. Việc tranh luận, đôi co về tài liệu học tập, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có ý kiến chính thức.Đấy chỉ là một phương pháp dạy học tiếng Việt, chủ yếu là phát âm cho trẻ mới bắt đầu đi học chứ không phải đổi mới hay cải cách tiếng Việt”.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu quan điểm, trong giáo dục, dù đã tốt, không phải quốc tế nhận xét tốt mà mình không đổi mới. “Bàn về giáo dục phải rất thận trọng nhưng không thể không tiếp tục đổi mới. Đã có đổi mới thì phải có thử nghiệm và thực nghiệm.Tôi khẳng định lại Chính phủ chưa có chủ trương cải cách tiếng Việt.Ít nhất trong giai đoạn một số năm tới chưa có”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết.

Xuân Hoà