Ngày 10/3, Hội Người mù tỉnh Nam Định tổ chức khai giảng lớp học chữ nổi văn hoá tiền hoà nhập và dạy nghề xoa bóp bấm huyệt cho trẻ em và người khiếm thị tại Trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập, phường Lộc Vượng (thành phố Nam Định).

Khoá học được tổ chức thành 2 lớp với 15 học viên là hội viên Hội Người mù trong tỉnh có nhu cầu học chữ Braille và nghề xoa bóp bấm huyệt. Trong thời gian 3 tháng, các học viên sẽ được giáo viên hướng dẫn để biết và sử dụng thành thạo chữ Braille; các kỹ năng cơ bản về xoa bóp, tẩm quất, nắm vững các huyệt đạo quan trọng trên cơ thể và cách vận dụng các phương pháp này để hỗ trợ điều trị một số bệnh lý phổ biến.

Kết thúc khóa học, những học viên đạt yêu cầu sẽ được cấp chứng chỉ hoàn thành chương trình đào tạo. Đây là một hoạt động ý nghĩa, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và mở ra cơ hội nghề nghiệp cho hội viên người mù trên địa bàn tỉnh.

Giáo dục là quyền cơ bản của mọi công dân. Hiến pháp năm 2013 (Điều 39) khẳng định mọi công dân có quyền và nghĩa vụ học tập, Nhà nước tạo điều kiện để thanh niên tiếp cận giáo dục. Đối với người khuyết tật, Việt Nam đã có nhiều quy định pháp lý nhằm bảo đảm họ được tiếp cận giáo dục bình đẳng. Luật Giáo dục 2005 nêu rõ mọi công dân không phân biệt hoàn cảnh đều bình đẳng về cơ hội học tập. Luật Người khuyết tật 2010 trao quyền cho người khuyết tật và gia đình trong việc lựa chọn phương thức giáo dục phù hợp. Luật Trẻ em 2016 nhấn mạnh trẻ em khuyết tật có quyền được hỗ trợ đặc biệt để phát triển toàn diện và hòa nhập xã hội. Những văn bản này là cơ sở pháp lý quan trọng giúp thúc đẩy giáo dục hòa nhập cho người khuyết tật tại Việt Nam.

Việt Nam đang xây dựng một nền giáo dục không rào cản, nơi mỗi người khuyết tật đều có cơ hội phát triển. (Ảnh minh họa: KT)

Hiện nay, Việt Nam áp dụng đồng thời hai mô hình giáo dục dành cho người khuyết tật là giáo dục hòa nhập và giáo dục chuyên biệt. Trong đó, người khuyết tật học tập theo phương thức giáo dục chuyên biệt ở cơ sở giáo dục chuyên biệt hoặc lớp chuyên biệt trong các cơ sở giáo dục học theo chương trình giáo dục chuyên biệt đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định đối với từng dạng khuyết tật. Trường hợp người khuyết tật không có khả năng đáp ứng các yêu cầu của chương trình giáo dục chuyên biệt, người đứng đầu cơ sở giáo dục quyết định điều chỉnh, miễn, giảm, thay thế một số nội dung môn học, môn học hoặc hoạt động giáo dục cho phù hợp và được thể hiện trong Kế hoạch giáo dục cá nhân. Nhà nước cũng đặc biệt quan tâm tới các trường chuyên biệt, các trường có học sinh khiếm thị học hòa nhập được cung cấp những trang thiết bị dạy học như: tranh, ảnh, sách chữ nổi, phương tiện nghe nhìn, bàn tính... giúp học sinh học tập dễ dàng hơn.

Theo Báo cáo quốc gia lần thứ nhất về thực thi Công ước Liên hợp quốc về quyền của người khuyết tật, hiện nay cả nước có hơn 100 cơ sở giáo dục chuyên biệt và 12 trung tâm giáo dục trẻ em khuyết tật, đồng thời triển khai giáo dục hòa nhập ở tất cả các cấp học phổ thông. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã có chính sách miễn, giảm học phí, cung cấp phương tiện hỗ trợ học tập và điều chỉnh nội dung giáo dục phù hợp với từng dạng khuyết tật.

Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận trong giáo dục người khuyết tật. Số trẻ khuyết tật được đi học ở Việt Nam đã tăng gấp 10 lần trong 2 thập kỷ qua. Năm học 2015 - 2016 đã có 1.043 trẻ khuyết tật được đi nhà trẻ, 7.343 trẻ khuyết tật đi học Mẫu giáo, 8.386 trẻ khuyết tật đi học Mầm non, 60.659 học sinh khuyết tật học tiểu học, 16.679 học sinh khuyết tật học Trung học cơ sở, 2.658 học sinh khuyết tật học Trung học phổ thông và nhiều học sinh khuyết tật đang theo học tại các trường cao đẳng, đại học.

Chương trình phát hiện sớm và can thiệp sớm được triển khai trên cả nước. Người điếc có thể học bằng ngôn ngữ ký hiệu trong các trường chuyên biệt. Người mù được hỗ trợ học chữ Braille và tiếp cận thiết bị đọc chuyên dụng.

Ngoài ra, các trường đại học như Đại học Sư phạm Hà Nội, Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh… đã mở ngành Sư phạm Giáo dục đặc biệt để đào tạo giáo viên chuyên môn. Mỗi năm, khoảng 800 giáo viên được đào tạo chính quy và hơn 10.000 giáo viên được bồi dưỡng kỹ năng giảng dạy cho trẻ khuyết tật.

Mặc dù có nhiều tiến bộ, giáo dục cho người khuyết tật vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn: Tỷ lệ trẻ khuyết tật nặng đi học còn thấp, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa; thiếu giáo viên chuyên môn cao về giáo dục đặc biệt; cơ sở vật chất chưa đáp ứng đủ nhu cầu, nhiều trường chưa có trang thiết bị hỗ trợ dạy học...

Theo các chuyên gia, để hiện thực hóa một nền giáo dục không rào cản, cần tiếp tục đầu tư vào đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất và nâng cao nhận thức xã hội để tạo điều kiện tốt nhất cho người khuyết tật tiếp cận giáo dục một cách bình đẳng và bền vững.

ChildCare Vietnam: điểm tựa cho trẻ khuyết tật

Việt Nam cam kết mạnh mẽ trong thực thi quyền của người khuyết tật