--> -->
Trang chủ Gia đình Việt Tập tục
14:06 | 04/08/2015 GMT+7
Theo dõi thoidai.com.vn trên

Nghi lễ dựng cây Nêu và bộ Gu được công nhận di sản quốc gia

Tối 3/8, tại Quảng trường văn hóa huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam, đã diễn ra lễ công bố quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghi lễ dựng cây Nêu và bộ Gu của người Cor trên địa bàn huyện Bắc Trà My.

Người Cor thuộc nhóm ngôn ngữ và ngữ tộc Môn - Khmer. Theo cuộc Tổng điều tra dân số gần đây nhất, người Cor ở Việt Nam có gần 39.000 người, cư trú tại 25 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Tại tỉnh Quảng Nam, người Cor có khoảng hơn 5.300 người cư ngụ đa phần tại hai huyện Bắc Trà My và Nam Trà My. Riêng tại huyện Bắc Trà My, cộng đồng người Cor có gần 4.000 người, định cư và sinh sống chủ yếu xung quanh dãy núi Răng Cưa thuộc hai xã Trà Nú, Trà Kót và một phần tại xã Trà Giáp.

Người Cor luôn có ý thức bảo tồn, gìn giữ và phát huy các phong tục tập quán, bản sắc văn hóa truyền thống, riêng biệt của dân tộc mình. Trong đó, cây Nêu và bộ Gu truyền thống là biểu tượng tâm linh, có vị trí đặc biệt quan trọng và xuyên suốt, không thể thiếu trong các hoạt động lễ hội như tết mùa, lễ cúng giỗ ông bà, tổ tiên hay tế cúng thần linh của người Cor.

nghi le dung cay neu va bo gu duoc cong nhan di san quoc gia

Dựng cây Nêu.

Đối với cây Nêu truyền thống của người Cor có 3 loại: Cây Nêu (Ô zô) cúng giỗ ông bà tổ tiên; cây Nêu (Ô rát) ăn trâu lá, cúng các vị thần sông, thần suối, thần núi… và cây Nêu (Ô cờ trấu) ăn trâu huê, cúng thần trời, thần đất, thần nước…

Mỗi cây Nêu hoàn thành có chiều cao trung bình từ 5 đến 9m và đều có 3 phần chính gồm đỉnh; thân cây với các gu, mâm cúng, chuỗi hạt cườm và phần gốc có nài cột câu. Các phần này cơ bản giống nhau về hoa văn, họa tiết trang trí, chỉ khác nhau phần linh vật ở đỉnh nhằm thể hiện tầm vóc và vị thế quan trọng của vị thần linh theo mục đích của lễ cúng.

Cây Nêu là thành phần quan trọng nhất trong các lễ hội của người Cor, là tâm điểm cúng tế ở ngoài trời và được chuẩn bị trước rất cẩn trọng, kéo dài hàng tháng trời với nhiều người có kinh nghiệm cùng tham gia. Sau khi hoàn tất các khâu chuẩn bị, người Cor chọn ngày lành, tháng tốt tổ chức cúng xin phép được dựng cây Nêu. Theo phong tục của người Cor, nghi lễ cúng được thực hiện 2 lần.

Lần đầu, người Cor cúng sản vật và con vật sống như gạo nếp, gà, lợn để kính báo ông bà tổ tiên và các vị thần về dự. Kết thúc nghi lễ cúng lần đầu, người Cor tiến hành dựng cây Nêu; đồng thời giết thịt các con vật sống, nấu chín và cúng tiếp một lần nữa để ông bà, tổ tiên thần linh cùng hưởng và thiết đãi dân làng, khách quý.

nghi le dung cay neu va bo gu duoc cong nhan di san quoc gia

Bộ Gu của người Cor.

Nếu như cây Nêu là tâm điểm nghi thức cúng tế ở ngoài trời thì bộ Gu lại là tâm điểm của nghi thức cúng tế ở trong nhà của người Cor. Người Cor có bốn loại Gu gỗ rất độc đáo, thường chỉ treo trong nhà gồm: Gu Bla treo giữa nhà; Gu Mók treo ở cửa ra vào nhà; Gu MóK Tum treo ở cửa ra vào bếp và Gu Tum treo ở giữa bếp.

Trong đó, Gu Bla được trang trí cầu kỳ, công phu nhất, thường có các linh vật và muôn thú. Người Cor chia Gu Bla thành 2 loại là Gu trống và Gu mái, tiếng Cor gọi là Gu Pô và Gu Pi. Mỗi tấm, nhánh của Gu đều là những tác phẩm nghệ thuật đặc sắc của những nghệ nhân người Cor khéo tay, mô phỏng, tái hiện cuộc sống đời thường nơi người Cor sinh sống và quan niệm của họ về các thần linh, vũ trụ, tín ngưỡng, niềm tin…

Trước khi treo các bộ Gu, người Cor cũng thực hiện các nghi lễ tâm linh như cúng dựng cây Nêu. Ngoài treo ở trong nhà, các bộ Gu còn được tái hiện, treo trang trí làm điểm tọa lạc để thờ các thần linh trên cây Nêu ở ngoài trời.

Theo các nhà nghiên cứu, nghi thức dựng cây Nêu và bộ Gu là tổng thể những nét văn hóa tinh túy, riêng biệt, độc đáo nhất và xuyên suốt trong đời sống văn hóa tâm linh, ý nguyện, niềm tin của người Cor.

Ngày 25/8/2014, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch có Quyết định số 2684 công nhận, đưa nghi thức lễ dựng cây Nêu và bộ Gu người Cor của hai xã Trà Kót, Trà Nú huyện Bắc Trà My vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là niềm tự hào, vinh dự lớn của cộng đồng người Cor nói chung và bà con người Cor ở huyện Bắc Trà My nói riêng.

Theo Vietnamplus

Nguồn:

Tin bài liên quan

Đọc nhiều

Tin quốc tế ngày 09/6: Chủ tịch ASEAN kêu gọi hạ nhiệt căng thẳng biên giới Campuchia - Thái Lan

Tin quốc tế ngày 09/6: Chủ tịch ASEAN kêu gọi hạ nhiệt căng thẳng biên giới Campuchia - Thái Lan

Chủ tịch ASEAN kêu gọi kiềm chế trong căng thẳng biên giới Campuchia-Thái Lan; Mỹ chuyển hướng viện trợ quân sự cho Ukraine sang Trung Đông; biểu tình gia tăng ở Los Angeles (Mỹ)... là tin tức quốc tế đáng chú ý ngày 09/6.
Lần đầu tiên quảng bá thủy hải sản Việt Nam tại Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Praha 2025

Lần đầu tiên quảng bá thủy hải sản Việt Nam tại Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Praha 2025

Lần đầu tiên, các sản phẩm thủy hải sản đặc trưng của Việt Nam được giới thiệu rộng rãi tới công chúng Cộng hòa Séc trong khuôn khổ Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Praha 2025 - sự kiện giao lưu quốc tế quy mô lớn, thu hút hơn 20.000 lượt khách tham dự. Với 5 gian hàng tại Quảng trường Chiến thắng, Việt Nam đã quảng bá sinh động hình ảnh đất nước thông qua ẩm thực, nông sản và các sản phẩm văn hóa truyền thống, góp phần thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Séc.
Kiều bào Nhật Bản trao quà, học bổng cho người dân biên giới Nghệ An

Kiều bào Nhật Bản trao quà, học bổng cho người dân biên giới Nghệ An

Từ ngày 7-8/6/2025, nhóm các kiều bào trẻ Nhật Bản thuộc Tổ chức giao lưu quốc tế Việt Nam Nhật Bản (FAVIJA) đã tổ chức chuyến thiện nguyện phát quà hỗ trợ cho bà con vùng biên giới huyện Tương Dương, Nghệ An, nơi vừa bị ảnh hưởng bởi mưa lũ.
"Cùng thưởng thức vải đỏ, cùng chia sẻ tình đồng chí Việt - Trung"

"Cùng thưởng thức vải đỏ, cùng chia sẻ tình đồng chí Việt - Trung"

Đó chủ đề của buổi giao lưu được Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam tổ chức vào chiều ngày 6/6/2025. Chương trình có sự tham dự của các cán bộ Đại sứ quán, cùng đông đảo phóng viên Việt Nam và Trung Quốc.
Giai điệu Việt Nam - Ả Rập Xê Út vang lên giữa lòng Nhật Bản

Giai điệu Việt Nam - Ả Rập Xê Út vang lên giữa lòng Nhật Bản

Lần đầu tiên, âm nhạc truyền thống của Việt Nam và Ả Rập Xê Út cùng vang lên tại Nhật Bản trong một chương trình giao lưu đặc sắc vừa diễn ra tại EXPO 2025 Osaka, Kansai, thu hút sự quan tâm lớn từ công chúng quốc tế.

Multimedia

Xem trên
cong nghiep phuc hoi manh xuat nhap khau tang truong an tuong
infographic viet nam hoan thanh vai tro dong chu tich chuong trinh dong nam a searp giai doan 2022 2025
infographic sua phap lenh dan so vo chong tu quyet dinh so con va thoi gian sinh con
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
Thời tiết hôm nay (08/6): Mưa lớn cục bộ, lốc, sét, mưa đá ở nhiều nơi trên cả nước

Thời tiết hôm nay (08/6): Mưa lớn cục bộ, lốc, sét, mưa đá ở nhiều nơi trên cả nước

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, sáng sớm 08/6, vùng núi Tây Bắc và Việt Bắc có mưa rào, dông, cục bộ mưa to đến rất to (20–40mm, có nơi trên 100mm).
Thời tiết hôm nay (07/6): Miền Bắc nắng nóng, chiều tối có mưa rào

Thời tiết hôm nay (07/6): Miền Bắc nắng nóng, chiều tối có mưa rào

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, ngày 07/6, miền Bắc ngày nắng, có nơi nắng nóng trên 37 độ C. Chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, riêng khu vực vùng núi có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to.
Mô hình đô thị vệ tinh kích hoạt cực tăng trưởng mới tại Tây Bắc TP.HCM

Mô hình đô thị vệ tinh kích hoạt cực tăng trưởng mới tại Tây Bắc TP.HCM

Tốc độ đô thị hóa ngày càng tăng nhanh đang tạo áp lực lớn lên hạ tầng, môi trường và chất lượng sống tại các đô thị trung tâm. Trong bối cảnh đó, mô hình đô thị vệ tinh - đã chứng minh hiệu quả tại nhiều quốc gia phát triển - đang trở thành giải pháp chiến lược giúp tái cấu trúc không gian đô thị, phân bổ lại dân cư và kích hoạt các cực tăng trưởng mới tại siêu đô thị đa trung tâm như TP.HCM.
Hơn 280 triệu lượt ý kiến đóng góp sửa đổi Hiến pháp năm 2013, tỷ lệ đồng thuận đạt 99,75%

Hơn 280 triệu lượt ý kiến đóng góp sửa đổi Hiến pháp năm 2013, tỷ lệ đồng thuận đạt 99,75%

Theo báo cáo của Chính phủ, ý kiến nhân dân, các cấp, các ngành đóng góp về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 đều tán thành rất cao đối với nội dung dự thảo Nghị quyết. Tính trung bình, tỷ lệ tán thành đối với các nội dung nêu trên của dự thảo Nghị quyết là 99,75%.
Chủ xe VF 9: Động cơ mạnh, nội thất sang, dịch vụ như Bentley mà chi phí bằng 0

Chủ xe VF 9: Động cơ mạnh, nội thất sang, dịch vụ như Bentley mà chi phí bằng 0

Chiếc SUV điện VinFast VF 9 đã chinh phục trái tim nhiều chủ xe nhờ sự kết hợp hoàn hảo giữa thiết kế sang trọng, vận hành đẳng cấp và chi phí vận hành “như ngửi”.
Thời tiết hôm nay (6/6): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa lớn

Thời tiết hôm nay (6/6): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa lớn

Thời tiết hôm nay ngày 6/6, khu vực Bắc Bộ khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ tiếp tục có mưa rào và dông rải rác.