Hiện trường vụ cháy chung cư Carina Plaza tại TP Hồ Chí Minh.

Hết sức bình tĩnh, quan sát thật kỹ

Trong các vụ hoả hoạn, đa phần nạn nhân tử vong vì nghẹt thở do khói nhiều hơn là bỏng hay chết cháy. Do đó, nguyên tắc đầu tiên là phải hết sức bình tĩnh và quan sát thật kĩ, tìm mọi cách di tản ra khỏi khu vực cháy hoặc nhiễm khói càng nhanh càng tốt và tri hô để mọi người ứng cứu. Bên cạnh đó, thông báo ngay cho lực lượng phòng cháy chữa cháy. Nếu phát hiện đám cháy nhỏ, có thể sử dụng phương tiện chữa cháy tại chỗ bình chữa cháy, nước hoặc lấy vải nhúng nước để dập tắt đám cháy.

Trong các tòa nhà cao tầng thường trang bị một số phương tiện báo cháy, chữa cháy tại chỗ như chuông báo cháy, bình chữa cháy. Chuông báo cháy thường dễ dàng nhận biết. Tuy nhiên, các loại bình chữa cháy chỉ phù hợp với từng loại nguyên liệu phát sinh lửa mà nếu không nhận biết được có thể dẫn đến việc không dập tắt được lửa mới phát sinh mà còn làm cho ngọn lửa bùng to hơn.

Ở chung cư hoặc các tòa nhà cao tầng thường được dự phòng 02 loại bình chữa cháy cơ bản: Bình bột có nhiều loại khác nhau để chữa các vật liệu cháy có tính năng khác nhau được ký hiệu lần lượt là A (chữa cháy chất rắn), B (chữa cháy chất lỏng), C (chữa cháy chất khí), D hoặc E (chữa cháy do chập điện).Bình CO2 chuyên chữa cháy chất lỏng (xăng, dầu, cồn), chữa cháy khí (methan, gas) và thiết bị điện. Trên thân bình thường ghi rõ ký hiệu CO2 hoặc MT2, MT3, MT5. Trên các bình chữa cháy thường không có chú thích tiếng Việt, tuy nhiên bạn có thể nhận biết qua các ký hiệu ghi rất rõ trên bình với điều kiện ít nhất 1 lần quan sát hoặc được tập huấn.

Bên cạnh đó, bạn cần nắm được các bước cơ bản khi phát hiện có ngọn lửa phát sinh trong tòa nhà cao tầng theo tiêu lệnh chữa cháy theo các cấp độ gồm 04 bước: 1. Báo động; 2. Cúp cầu giao điện; 3. Sử dùng phương tiện chữa cháy phù hợp để dập lửa; 4. Gọi 114

Những kỹ năng này cần phải được huấn luyện hoặc tự trang bị, thậm chí cần phải phổ biến cho các thành viên trong gia đình kể cả trẻ em để chủ động xử lý khi hỏa hoạn xảy ra ở chung cư hoặc tòa nhà cao tầng.

Cúi thấp người khi di chuyển, sử dụng cầu thang bộ

Nếu đang ở trong phòng hoặc căn hộ, khi nghe tín hiệu báo cháy, nên dùng mu bàn tay sờ vào tay cầm bằng kim loại của cánh cửa để kiểm tra độ nóng nhằm xác định lửa có cháy bên ngoài cửa phòng hoặc căn hộ.

Nếu phải băng qua lửa thì hãy dùng chăn, áo thấm nước ướt trùm lên người. Bò hoặc đi khom người khi di chuyển trong vùng có nhiều khói. Đôi lúc, cần bò dưới sàn nếu lượng khói tập trung nhiều, để tránh ngạt rồi thoát ra ngoài.Nếu có điều kiện, hãy dùng khăn thấm nước để bịt lên mũi sẽ giúp hạn chế hít phải khí độc.

Nếu bị lửa làm cháy quần áo, phải ngưng chuyển động, che mặt, nằm xuống và lăn qua, lăn lại cho đến khi lửa được dập tắt. Không được chạy vì gió có thể làm lửa cháy bùng thêm. Không nhảy vào hồ bơi, bể chứa hay thùng nước vì nước có thể bị nấu sôi khi bị lửa tác động.

Khi mở cửa, nên tránh mặt, né người sang một bên đề phòng lửa tạt (để tránh tổn thương do hiện tượng chênh lệch áp suất. Dùng vải, giẻ ướt chặn lấy chân cửa.

Tìm các lối thoát nạn sẵn có theo đèn chỉ dẫn (hoặc nghe thông báo qua hệ thống truyền thanh, vô tuyến). Có thể tìm lối thoát sang các phòng khác. Lưu ý hãy sử dụng cầu thang bộ hay theo lối đèn có chữ “EXIT” – lối ra để thoát nạn. Trên đường đi, hãy báo cho hàng xóm hoặc những người khác ở các phòng lân cận biết đang có cháy xảy ra.

(Ảnh minh họa: Internet)

Khi thoát nạn bằng thang bộ, cần lưu ý:

Phải bình tĩnh, không chen lấn trong lối thang bộ thoát nạn;

Nếu nhà bạn có người cao tuổi không di chuyển được hoặc người khuyết tật, trong quá trình thoát hiểm bằng thang bộ, hãy nhường cho mọi người xuống trước để tránh tắc nghẽn đường thoát hiểm, gây ra tình trạng giẫm đạp và hỗn loạn. Lúc này, người thân cần nhờ người giúp đỡ để quá trình thoát hiểm nhanh chóng hơn.

Không nên quay lại căn hộ để lấy tài sản và đồ dùng;

Trường hợp thấy khói ở cầu thang hoặc mở cửa buồng thang có khói, hãy tìm cầu thang bộ hoặc cửa vào buồng thang bộ khác gần đó. Trường hợp toàn bộ đều có khói, hãy trở về căn hộ của mình, dùng điện thoại gọi 114 thông báo đang ở phòng số mấy của tòa nhà đang cháy. Bên cạnh đó, cần dùng khăn nhúng nước, chèn kín vào khe cửa căn hộ. Sau đó ra cửa sổ, ban công (ra hẳn ngoài ban công, đóng cửa ban công lại), dùng khăn, vải, áo sáng màu (màu đỏ là tốt nhất) vẫy và cầu cứu.

(Ảnh minh họa: Internet)

Trường hợp mắc kẹt trong căn hộ

Nếu phát hiện lửa cháy bên ngoài cửa phòng hoặc căn hộ, cánh cửa quá nóng - không nên mở cửa mà dùng vật dụng bằng vải thấm ướt nước, che các khe hở cửa cánh cửa để không cho khói độc vào bên trong.

Bịt hết các miệng cống thoát nước và xả tất cả các vòi nước trong phòng, té nước lên tường trong phòng để tường ẩm hơn, giảm khả năng lan rộng của lửa.

Đưa em bé, người cao tuổi vào phòng an toàn nhất, có cửa sổ/ban công để có không khí thoáng để thở và chờ lực lượng cứu hộ hỗ trợ.

Nếu còn thời gian, và ở tầng không quá cao, hãy sử dụng rèm, ga kết lại thành dây thoát hiểm để buộc em bé vào và thả xuống dưới theo hướng dẫn này.

Hãy luôn sử dụng điện thoại để báo hiệu cho người thân ở ngoài biết vị trí và tình trạng của bạn để họ và lực lượng cứu hộ có thể hướng dẫn cách thoát hiểm hoặc cứu hộ nhanh hơn.

Linh Anh (t/h)