Hồi sinh một cuộc đời

Nhìn bé Đỗ Tuệ Minh (tên thân mật là Cỏ) đi lại bình thường, ít ai biết rằng cô bé từng nhiều lần cận kề ranh giới sinh - tử. Cỏ sinh năm 2020 với hội chứng Pfeiffer type 2 - một rối loạn di truyền hiếm gặp, khiến não úng thủy, đóng thóp sớm, dính khớp tay, dị tật cột sống.

Mẹ bé, chị Đỗ Thị Tho, nhớ lại những tháng đầu tiên đầy hoang mang: "Sinh con ra, tôi đã thấy gương mặt con khác biệt: sống mũi lõm sâu, khớp tay chân cứng đờ. Đến tháng thứ hai, đầu con bắt đầu to lên bất thường. Chúng tôi đưa con đi khắp các bệnh viện lớn nhỏ, nhưng không đâu đủ trang thiết bị để mổ".

Theo các chuyên gia, thời điểm vàng để mở rộng hộp sọ cho não bộ phát triển là từ 6 tháng đến 1 tuổi. Tuy nhiên, đến khi bé Cỏ 10 tháng tuổi, ca phẫu thuật đầu tiên mới được thực hiện, đáng tiếc là không thành công.

“Mổ hay không mổ thì chúng tôi luôn phải chấp nhận tỷ lệ rủi ro rất lớn. Nhưng nếu phẫu thuật thì sẽ có cơ hội, còn nếu không phẫu thuật thì chắc chắn cơ hội bằng 0”, chị Tho nói.

Tấm thiệp cảm ơn các bác sĩ do mẹ bé Cỏ viết. (Ảnh: Tạp chí Công dân & Khuyến học)

Trong hành trình gian nan đó, NUOY đã trở thành cứu tinh của bé Cỏ. Đội ngũ chuyên gia từ NUOY đã mang đến Việt Nam những thiết bị tiên tiến như lò xo sọ (cranial spring) và bộ giãn hộp sọ (cranial distractor) - công nghệ hiện đại giúp hộp sọ mở rộng theo sự phát triển của não bộ.

Bác sĩ Phương Nguyễn, Đồng sáng lập, Giám đốc chuyên môn của NUOY, kể lại: “Chúng tôi nhận thấy rằng chỉ có một khoảng thời gian rất ngắn để can thiệp. Nếu không thực hiện ngay, chúng tôi có thể sẽ bỏ lỡ cơ hội này trong tương lai”.

Bé Cỏ đã trải qua 4 lần phẫu thuật trong 3 năm đầu đời. Sau ca phẫu thuật cuối cùng để tháo đinh vít, hộp sọ của bé đã phát triển bình thường, trí tuệ và nhận thức không bị ảnh hưởng.

Chị Tho xúc động: "Giờ đây, tôi không còn phải hy vọng mà hoàn toàn tin chắc rằng con mình sẽ sống một cuộc đời trọn vẹn".

Trong tấm thiệp gửi đến các bác sĩ, chị viết: “Là một người mẹ, tôi sinh ra con. Nhưng chính các bác sĩ đã trao cho con sự sống”.

25 năm gieo mầm sự sống

NUOY khởi nguồn từ dự án Hợp tác quốc tế về phẫu thuật tạo hình (R.I.C.E), do Giáo sư Joseph M. Rosen (Đại học Dartmouth, Mỹ) sáng lập năm 2000. Dự án quy tụ các bác sĩ phẫu thuật tình nguyện từ nhiều bang của Mỹ, với điểm đến đầu tiên là Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội).

Trong 19 năm (2000-2019), R.I.C.E đã mang lại cơ hội chữa trị cho hàng nghìn trẻ em mắc dị tật bẩm sinh hiếm gặp, đòi hỏi kỹ thuật chuyên sâu như khoèo tay chân, dị tật dính khớp sọ, hội chứng Pierre Robin, hội chứng sọ mặt, liệt dây thần kinh. Trung bình mỗi năm, chương trình thăm khám cho 400 bệnh nhi và phẫu thuật cho 150 trẻ tại các bệnh viện lớn như Nhi Trung ương, Xanh Pôn, Việt Đức, Hồng Ngọc.

Một ca phẫu thuật của các bác sĩ NUOY và đồng nghiệp. (Ảnh: NUOY)

Nhưng một câu hỏi lớn vẫn còn đó: Làm sao để những tác động này không chỉ dừng lại ở các ca phẫu thuật mà còn mang tính bền vững? Từ trăn trở ấy, năm 2020, NUOY ra đời với một sứ mệnh rộng lớn hơn: không chỉ cứu chữa mà còn góp phần nâng cao năng lực y tế Việt Nam.

NUOY tập trung vào đào tạo, chuyển giao công nghệ, hỗ trợ nghiên cứu y khoa và quyên góp trang thiết bị hiện đại. Từ một tổ chức tình nguyện với những chuyến đi ngắn hạn, NUOY đã trở thành người đồng hành lâu dài với ngành y tế Việt Nam, hỗ trợ bác sĩ trong nước làm chủ kỹ thuật tiên tiến và mở rộng cơ hội điều trị cho nhiều bệnh nhân hơn.

Theo đại diện NUOY, trong 5 năm tới, tổ chức sẽ mở rộng hoạt động tại miền Nam Việt Nam. Năm 2025, NUOY hợp tác với ba bệnh viện lớn tại TP.HCM: Bệnh viện Nhi đồng 2, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố, Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TP.HCM cùng Trường Đại học Y Dược TP.HCM để thành lập Trung tâm Phẫu thuật Sọ mặt. Trung tâm này sẽ giúp giảm thiểu chi phí khám chữa bệnh và gánh nặng cho các cơ sở y tế tại miền Bắc.

Bên cạnh đó, NUOY sẽ đẩy mạnh chương trình học bổng, hỗ trợ 100% chi phí cho các bác sĩ Việt Nam sang Mỹ đào tạo về phẫu thuật tái tạo và quản lý bệnh viện. Đồng thời, tổ chức cũng tạo điều kiện để các bác sĩ trong nước tham gia các hội nghị y khoa quốc tế, từng bước nâng cao vị thế của y học Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Bác sĩ Phương Nguyễn (ngoài cùng bên trái), Đồng sáng lập, Giám đốc chuyên môn của NUOY chụp ảnh cùng bệnh nhi. (Ảnh: NUOY)

NUOY còn đặt mục tiêu mở rộng hoạt động ra khu vực Đông Nam Á, với điểm đến đầu tiên là Lào. Đặc biệt, các bác sĩ Việt Nam, từng được đào tạo bởi NUOY, sẽ trở thành giảng viên thế hệ thứ hai, trực tiếp chuyển giao kiến thức và kỹ thuật cho đồng nghiệp trong khu vực, mở ra một chuỗi giá trị bền vững trong lĩnh vực y học tái tạo.

Một ca mổ có thể thay đổi số phận một đứa trẻ. Một chương trình đào tạo có thể thay đổi cả một thế hệ. Trong 25 năm qua, NUOY đã làm được cả hai điều đó - hồi sinh những cuộc đời và gieo mầm cho tương lai y học Việt Nam. Và hành trình ấy vẫn sẽ tiếp tục, để không một đứa trẻ nào phải sống thiếu đi một nụ cười trọn vẹn.

OS và hành trình 35 năm tại Việt Nam: Chung mục đích tìm lại nụ cười

Tổ chức ReSurge International, VUFO tiếp tục hợp tác hỗ trợ trẻ em mắc dị tật bẩm sinh