Ông Nguyễn Mạnh Hà, Chủ tịch UBND TP. Uông Bí cung cấp thông tin báo chí sáng 26/3/2019.

Sáng 26/3, đại diện chính quyền thành phố Uông Bí phối hợp Sở Thông tin & Truyền thông tỉnh Quảng Ninh tổ chức họp báo, chia sẻ nhiều thông tin đáng chú ý về vụ việc "thỉnh vong, giải oan trái chủ" đang rất được quan tâm tại chùa Ba Vàng.

Tại sự kiện, ông Nguyễn Mạnh Hà, Chủ tịch UBND TP. Uông Bí cho hay: Ngay sau khi có thông tin phản ánh của Báo Lao động, ngay trong ngày 20/3/2019, Ủy ban nhân dân tỉnh đã có văn bản chỉ đạo Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí (công văn số 1710/UBND - VX1 ngày 20/3/2019) khẩn trương làm rõ và xử lý nghiêm sai phạm của các tổ chức, cá nhân (nếu có) theo đúng quy định của pháp luật. Cùng với đó, tỉnh đã có báo cáo với một số Bộ, Ban, Ngành trung ương có liên quan.

Thực hiện chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố Uông Bí và các sở, ngành của tỉnh đã khẩn trương tiến hành xác minh các nội dung được phản ánh trên Báo Lao động.

Để tiếp tục làm rõ, TP. Uông Bí có công văn số 646/UBND ngày 2/3/2019 gửi Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) tỉnh Quảng Ninh đề nghị trao đổi 4 nội dung về hoạt động của chùa Ba Vàng. Đó là, ý kiến của Ban Trị sự về hoạt động “thỉnh vong” và “cúng oan gia trái chủ” có phù hợp với truyền thống của Phật giáo hay không?. Hoạt động của Phật tử Phạm Thị Yến có phù hợp với hiến chương và nội quy Ban Tăng sự Trung ương Giáo hội hay không? Nghi thức “thỉnh vong” và “cúng oan gia trái chủ” có phải là giáo lý của Phật giáo hay không?

Theo ông Nguyễn Mạnh Hà, công văn số 33/CV-BTS ngày 22/3/2019 của Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh nhấn mạnh: Hiến chương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Nội quy Ban tăng sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam và các quy định của Giáo hội đều quy định các hoạt động Phật sự, hành đạo, tu đạo tại các cơ sở thờ tự của Phật giáo do vị trụ trì cơ sở thờ tự đó chịu toàn bộ trách nhiệm. Việc công dân Phạm Thị Yến có các hoạt động tại chùa Ba Vàng do trụ trì chùa Ba Vàng chịu trách nhiệm”. Điều này đồng nghĩa sư trụ trì chùa Ba Vàng là Đại đức Thích Trúc Thanh Minh là người chịu trách nhiệm lớn nhất trong vụ việc lần này.

Đại đức Thích Trúc Thái Minh, sư trụ trì chùa Ba Vàng.

Riêng đối với cá nhân bà Phạm Thị Yến, ông Hà cho biết bà Yến là công dân tại TP. Hạ Long, tham gia sinh hoạt tại chùa Ba Vàng. Hiện TP. Uông bí đã yêu cầu rà soát , yêu cầu bà Yến trở về nơi cư trú. Giao UBND phường sở tại (phường Quang Trung) ra quyết định xử phạm bà Yến về hành vi vi phạm hành chính về nếp sống văn hoá, với mức xử phạt 5 triệu đồng. Công an TP. Uông Bí cũng có thông báo không chấp nhận cho công dân Phạm Thị Yến tạm trú và không được hành nghề mê tín dị đoan tại chùa Ba Vàng.

Chính quyền TP. Uông Bí đang xử lý vi phạm có liên quan trong vụ việc, trước hết là vi phạm hành chính. Về mức xử phạt đối với bà Yến, trường hợp này đã bị xử lý hết khung, các hành vi tiếp theo đang tiếp tục được xử lý, xin hướng dẫn các cấp. Ngoài vi phạm hành chính, nếu có vi phạm hình sự thì cơ quan CA đang tập trung chứng cứ để tiếp tục xử lý - ông Nguyễn Mạnh Hà nói.

Về nghi vấn hành vi của bà Yến có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản công dân, ông Hà cho biết cơ quan CA đang tiếp tục thu thập chứng cứ, xem xét điều tra. Tuy nhiên, chính quyền TP. Uông Bí phản đối mạnh mẽ phát ngôn của bà Yến, mà theo đó đã xúc phạm các anh hùng liệt sĩ, xúc phạm nạn nhân của vụ giết người cướp tài sản hãm hiếp dã man tại Điện Biên vừa qua. Ông Hà đề nghị cơ quan CA xử lý nghiêm đối với những hành vi phát ngôn gây bức xúc dư luận như vậy.

Cũng theo công văn số 33/CV-BTS, nghi thức “thỉnh vong”, “cúng oan gia trái chủ” không có trong giáo lý Phật giáo. Trong nghi Lễ Phật giáo Bắc truyền chỉ có nghi thức Triệu Linh và nghi thức “lập đàn cúng giải oan thích kết; Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Quảng Ninh lên án các hành vi lợi dụng niềm tin của Phật tử, nhân dân, núp bóng nghi lễ Phật giáo để trục lợi....” - ông Nguyễn Mạnh Hà cho hay.

Về hoạt động "thỉnh vong, giải oan trái chủ", ông Nguyễn Mạnh Hà khẳng định đây không phải hoạt động nằm trong danh mục đăng ký của chùa Ba Vàng. Tuy nhiên, việc này có được coi là mê tín dị đoan hay không thì cần phải chờ câu trả lời chính thức từ GHPGVN và hiện cơ quan chức năng vẫn đang chờ đợi phản hồi.

Bà Phạm Thị Yến (ảnh) bị xử phạt 5 triệu đồng vi phạm hành chính.

Tháng 8/2015, hoạt động "thỉnh vong" của bà Phạm Thị Yến tại chùa Ba Vàng từng bị phản ánh nhưng gần đây mới bị chấn chỉnh sau phóng sự điều tra của báo Lao động. Lý giải về sự chậm trễ này, đại diện chính quyền TP. Uông Bí cho biết: Tại buổi làm việc năm 2015, sư trụ trì chùa Ba Vàng khẳng định không có sự việc như phản ánh. Mặt khác, mọi hoạt động đều diễn ra trong chùa, được chùa kiểm soát rất kỹ, cố ý che giấu nên cơ quan chức năng không dễ dàng phát hiện ra hoạt động này, dẫn đến không có biện pháp xử lý kịp thời.

Căn cứ vào Luật tín ngưỡng, tôn giáo và ý kiến chính thức của Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Quảng Ninh cũng như các kết quả làm việc trước đó của Đoàn công tác của thành phố với trụ trì chùa Ba Vàng, ngày 22/3/2019, UBND TP. Uông Bí đã ban hành văn bản số 675/UBND yêu cầu Trụ trì chùa Ba Vàng: Chấm dứt các hoạt động không có trong danh mục hoạt động tôn giáo năm 2019 đã thông báo với các cấp chính quyền theo quy định của Luật tín ngưỡng, tôn giáo. Có biện pháp chấn chỉnh việc giảng pháp của tăng ni, Phật tử chùa Ba Vàng. Giáo dục tăng ni, Phật tử thực hiện nghiêm giáo lý của nhà Phật và các quy định của pháp luật.

Về việc các trang thông tin của chùa Ba Vàng và trang cá nhân của sư trụ trì, bà Phạm Thị Yến hoạt động trong thời gian dài, có dấu hiệu mê tín dị đoan nhưng không bị xử lý sớm, đại diện Sở Thông tin & Truyền thông tỉnh Quảng Ninh giải thích: Theo Thông tư 09/2014/TT-BTTTT của Bộ Thông tin & Truyền thông, 02 trang cá nhân thichthaitrucminh.com (của sư trụ trì) và phamthiyen.com (của bà Yến) là các trang thông tin điện tử cá nhân, không cần cấp phép hoạt động. Trong khi đó, trang thông tin chuabavang.com.vn (của chùa Ba Vàng) là trang thông tin điện tử nội bộ nhưng có dấu hiệu hoạt động như trang thông tin tổng hợp và đã bị xử lý ngay khi có phản ánh.

Thông qua sự việc nêu trên tại chùa Ba Vàng, UBND TP. Uông Bí đề nghị các cơ quan truyền thông, các phóng viên cùng với các cấp chính quyền tuyên truyền cho nhân dân phải bài trừ những hoạt động mê tín dị đoan và kiên quyết không tham gia hưởng ứng, cùng với những người thực hiện tuyên truyền mê tín dị đoan trong các cơ sở đền, chùa… Đồng thời, đại diện chính quyền TP. Uông Bí kiến nghị cần có cơ chế minh bạch, công khai về quản lý tài chính tại các cơ sở tôn giáo để các phật tử, du khách vững tin phát tâm công đức.