Khu vườn hy vọng ở vùng cao

Chiều muộn tại Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học Cam Cọn (huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai), tiếng cười nói rộn ràng vang vọng khắp khu vườn xanh mướt. Hà Thị Thúy, học sinh lớp 5, vừa tỉ mỉ xới từng luống đất vừa hào hứng kể: "Từ ngày có vườn rau, chúng em có rau xanh ăn mỗi ngày. Vui nhất là em được học cách trồng rau, nuôi gà, về nhà có thể giúp bố mẹ".

Khu vườn này, trước đây là mảnh đất cằn cỗi, đã được "hồi sinh" nhờ sự hỗ trợ của Tổ chức Cứu trợ Trẻ em vào năm học 2020-2021. Với hệ thống mái che, đường tưới tiêu và mô hình chuồng trại khép kín, khu vườn không chỉ cung cấp thực phẩm sạch cho gần 100 học sinh bán trú.

Vườn rau tại Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học Cam Cọn (huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai). (Ảnh: Tổ chức Cứu trợ Trẻ em)

Thầy Đào Quang Quyền, giáo viên Giáo dục thể chất và phụ trách các hoạt động lao động vệ sinh, cho biết: "Trước đây, thực phẩm chủ yếu mua từ chợ xa, vừa đắt đỏ vừa không đảm bảo. Từ khi có mô hình trường học nông trại, nhà trường tự trồng các loại rau như bắp cải, đậu bắp, bí, đỗ... và nuôi thêm lợn, gà để cải thiện bữa ăn cho các con. Nhờ đó, bữa ăn của các con đa dạng hơn, vừa đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm vừa tiết kiệm chi phí". Hiện tại, vườn rau đã cung cấp từ 50-100% lượng rau xanh cần thiết mỗi ngày.

Bên cạnh đó, vườn rau còn là lớp học thực tế về kỹ năng sống cho các em nhỏ. "Nhiều em đã quen làm việc nhà, phụ giúp bố mẹ như trồng rau, nuôi gà, nhưng thường làm theo thói quen, chưa đúng cách. Khi đến trường, được các thầy cô hướng dẫn kỹ lưỡng, các em đã tự tin hơn và biết cách thực hành hiệu quả hơn. Điều đó không chỉ giúp các em nâng cao kỹ năng mà còn hiểu thêm giá trị của lao động và hình thành thói quen tốt, tự lập hơn trong cuộc sống", thầy Quyền nói.

Chặng đường dài vì sức khỏe trẻ em Việt Nam

Khu vườn ở Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học Cam Cọn là một trong nhiều sáng kiến của Tổ chức Cứu trợ Trẻ em nhằm cải thiện dinh dưỡng cho trẻ em Việt Nam.

Tại các tỉnh miền núi phía Bắc như Sơn La, Yên Bái – những địa phương từng ghi nhận tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thể thấp còi lên đến 54% – nhiều dự án đã được triển khai nhằm cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt tập trung vào việc giảm thiểu suy dinh dưỡng thể thấp còi.

Trong số đó, Dự án “Lồng ghép cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em” (JSDF), được thực hiện trong giai đoạn 2017–2022, là một mô hình tiêu biểu, mang lại nhiều kết quả tích cực và bền vững cho cộng đồng.

Hướng dẫn nấu bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng và đúng cách cho trẻ em đồng bào dân tộc H'mong. (Ảnh cắt từ clip của Tổ chức Cứu trợ Trẻ em)

Tại khu vực triển khai dự án, các bà mẹ có con nhỏ và phụ nữ mang thai được tham gia các buổi hướng dẫn về chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng hợp lý trong suốt thai kỳ. Họ cũng được trang bị kiến thức về nuôi con bằng sữa mẹ, cũng như cách chế biến các món ăn giàu dinh dưỡng, phù hợp với từng độ tuổi của trẻ nhỏ.

Chị Vì Thị Duyên, sinh sống tại bản Áng, xã Đông Sang, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La, chia sẻ: Trước đây, khi mang thai đứa con đầu lòng, tôi không biết cách ăn uống sao cho đầy đủ dưỡng chất. Nhưng từ khi tham gia các buổi tư vấn dinh dưỡng và được tiêm chủng đầy đủ, bé thứ hai của tôi khỏe mạnh hơn hẳn, ít ốm vặt.

Thông qua các lớp giáo dục dinh dưỡng và hỗ trợ phục hồi sức khỏe, dự án đã giúp cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng và thấp còi cho hơn 3.000 trẻ em. Các món ăn được hướng dẫn chế biến từ nguồn thực phẩm sẵn có tại địa phương, đảm bảo đầy đủ dưỡng chất. Đối với những trường hợp trẻ suy dinh dưỡng cấp tính nặng nhưng không có biến chứng, các em được điều trị bằng sản phẩm ăn liền giàu năng lượng.

Ngoài ra, hơn 6.000 hộ gia đình đã được tập huấn các kỹ thuật nông nghiệp cải tiến như nuôi gà, trồng rau, và ủ phân hữu cơ. Những hoạt động này góp phần tăng cường nguồn thực phẩm tại chỗ, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân địa phương.

Từ năm 2008, Tổ chức Cứu trợ Trẻ em còn duy trì chương trình cung cấp Vitamin A cho trẻ từ 6 - 59 tháng tuổi và Vitamin tổng hợp cho phụ nữ mang thai. Hàng năm, chương trình này hỗ trợ khoảng 8 triệu trẻ trên 63 tỉnh, thành và hơn 60.000 phụ nữ mang thai ở 83 huyện nghèo nhất trên cả nước.

Không dừng lại ở miền núi, Tổ chức Cứu trợ Trẻ em còn triển khai Dự án "Sức khỏe và dinh dưỡng học đường" tại Hà Nội, Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh và Tiền Giang.

Nguyễn Ngọc Anh, một học sinh lớp 4 tại Hải Phòng cho biết: "Sau khi học về vệ sinh cá nhân, em còn hướng dẫn bố mẹ rửa tay đúng cách. Em muốn sau này là bác sĩ để giúp mọi người khỏe mạnh".

Dự án đã nâng cấp cơ sở vật chất cho hơn 125 trường học với 122 khu vực rửa tay, nhà vệ sinh, vườn cây dinh dưỡng. Hơn 30.000 lớp học lồng ghép kiến thức chăm sóc sức khoẻ răng miệng, sức khoẻ học đường đã được tổ chức.

Với những kết quả tích cực này, mô hình can thiệp của dự án đã được nhân rộng thêm 142 trường ngoài dự án và nhận được phản hồi tích cực từ các địa phương. Đồng thời, 100% các trường tham gia dự án cam kết duy trì và nhân rộng các hoạt động giáo dục và truyền thông về sức khoẻ học đường trong thời gian tới.

Dù ở miền núi hay đô thị, những sáng kiến của Tổ chức Cứu trợ Trẻ em đã tạo ra những thay đổi bền vững. Bà Lê Thị Thanh Hương - Trưởng Đại diện Tổ chức Cứu trợ Trẻ em Việt Nam khẳng định: "Chúng tôi sẽ tiếp tục nỗ lực cải thiện sức khỏe và dinh dưỡng cho trẻ em, đặc biệt là những trẻ em thiệt thòi nhất, đồng thời cố gắng tìm ra các phương pháp giải quyết các thách thức mới gây ra bởi tác động kinh tế - xã hội sau đại dịch COVID-19. Chúng tôi cam kết tiếp tục đồng hành với Chính phủ Việt Nam trong việc chung tay xây dựng một môi trường phát triển tốt nhất cho trẻ em và mong muốn nhận được sự hỗ trợ và phối hợp của các quý cơ quan, đối tác trong tương lai".

Với những thành công đã đạt được, hành trình đồng hành cùng trẻ em Việt Nam của Tổ chức Cứu trợ Trẻ em hứa hẹn sẽ tiếp tục là nguồn cảm hứng cho các chương trình phát triển cộng đồng trong tương lai.

Hành trình 35 năm Tổ chức Cứu trợ Trẻ em tại Việt Nam: Không ngừng thay đổi và phát triển vì trẻ em Việt

Save the Children International (SCI) - Cam kết mạnh mẽ, đổi mới linh hoạt vì trẻ em và cộng đồng