Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Phòng Bầu dục, Nhà Trắng ngày 31/1. (Ảnh: AFP)

Sắc lệnh tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về kinh tế, dựa trên Đạo luật Quyền lực kinh tế quốc tế khẩn cấp và Đạo luật Các trường hợp khẩn cấp quốc gia. Tổng thống Trump nhấn mạnh hai vấn đề cấp bách cần giải quyết: cuộc khủng hoảng fentanyl (thuốc giảm đau gây nghiện) đang hoành hành và tình trạng nhập cư trái phép. Nhà Trắng yêu cầu ba quốc gia trên phải có biện pháp mạnh mẽ hơn để chấm dứt dòng chảy fentanyl vào Mỹ và kiểm soát biên giới hiệu quả, tuy nhiên chưa đưa ra tiêu chí cụ thể để dỡ bỏ hoặc giảm thuế.

Theo sắc lệnh, tất cả hàng hóa từ Trung Quốc chịu thuế bổ sung 10%, còn hầu hết sản phẩm từ Canada và Mexico bị áp thuế 25%. Riêng mặt hàng năng lượng từ Canada được giảm xuống 10%, trong khi năng lượng từ Mexico vẫn chịu mức 25%. Chính sách có hiệu lực từ 0h01 ngày 4/2/2025 (12h01 ngày 5/2 giờ Hà Nội), nhưng hàng hóa đang vận chuyển trước thời điểm này được miễn áp dụng. Đáng chú ý, Tổng thống Trump cảnh báo sẽ tăng thuế nếu bất kỳ nước nào có động thái trả đũa.

Trước động thái của Mỹ, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum tuyên bố "không bao giờ cúi đầu trong đàm phán", trong khi Bộ trưởng Năng lượng Canada Jonathan Wilkinson khẳng định "đã chuẩn bị và sẵn sàng đấu tranh". Cả hai nước đều cảnh báo sẽ đáp trả bằng các biện pháp thuế trả đũa, gây lo ngại về một cuộc chiến thương mại.

Theo chuyên gia Wendong Zhang của Đại học Cornell, Canada và Mexico có thể mất lần lượt 3,6% và 2% GDP thực tế khi mức thuế mới được áp đặt. Oxford Economics cảnh báo thuế quan và động thái đáp trả có thể đẩy cả ba nước vào nguy cơ suy thoái. Trong nước Mỹ, Nghị sĩ Chuck Schumer chỉ trích sắc lệnh sẽ đánh vào túi tiền người dân Mỹ thay vì giảm giá hàng hóa như đã hứa.

Chuyên gia dự báo ảnh hưởng với kinh tế Việt Nam khi ông Trump đắc cử Sau chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ thị trường tài chính thế giới biến động mạnh mẽ. Tại Việt Nam, chuyên gia tài chính, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nhận định rằng đây sẽ là một chất xúc tác cho sự phát triển của nền kinh tế.

Bốn tác động lên ngân hàng Việt khi ông Trump làm Tổng thống Mỹ Chính sách tăng thuế thương mại của ông Trump có thể tác động lên các nền kinh tế xuất khẩu như Việt Nam, từ đó ảnh hưởng gián tiếp đến lĩnh vực ngân hàng qua bốn yếu tố: tăng trưởng tín dụng, lãi suất, tỷ lệ nợ xấu, và lợi nhuận trước thuế.