Hoạt động khai thác đất hiếm tại Zhytomyr, Ukraine (Ảnh: Getty).

"Ukraine có tiềm năng rất lớn về đất hiếm, về dầu khí. Tôi muốn Mỹ được đảm bảo về tiền bạc vì chúng ta đang chi hàng trăm tỷ USD. Tôi đã nói với họ rằng tôi muốn nhận được khoản tương đương, chẳng hạn như 500 tỷ USD đất hiếm. Về cơ bản họ đã đồng ý," ông Trump nói trong cuộc phỏng vấn với Fox News vào ngày 10/2.

Mỹ là quốc gia viện trợ lớn nhất cho Ukraine kể từ khi xung đột bùng phát với khoản hỗ trợ khoảng 175 tỷ USD. Theo ông Trump, con số này có thể lên tới 300-350 tỷ USD dưới nhiều hình thức khác nhau, và sẽ là "ngu ngốc" nếu Washington tiếp tục viện trợ mà không nhận lại điều gì.

Trước khi xung đột leo thang vào năm 2022, Ukraine sở hữu trữ lượng titan và lithium lớn nhất châu Âu. Danh sách khoáng sản quý hiếm ở Ukraine còn bao gồm berili, mangan, gali, urani, zirconi, than chì và niken. Đây là những nguyên liệu thiết yếu trong sản xuất thiết bị công nghệ cao như smartphone và pin xe điện. Theo Forbes, khoảng 7.000 tỷ USD trong tổng lượng khoáng sản của Ukraine nằm ở các vùng Donbass, hiện đang dưới sự kiểm soát của Nga.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phản ứng thận trọng trước đề xuất này. Ngày 7/2, ông Zelensky nhấn mạnh Ukraine sẽ không "cho đi" tài nguyên mà đề xuất quan hệ đối tác đôi bên cùng có lợi. Ông cũng khẳng định các nước phương Tây cần giúp Kyiv đẩy lực lượng Nga ra khỏi những vùng lãnh thổ giàu khoáng sản trước khi đầu tư vào nguồn tài nguyên này.

Song song với vấn đề tài nguyên, ông Trump cũng đang thúc đẩy các nỗ lực chấm dứt giao tranh ở Ukraine. Tổng thống Mỹ xác nhận sẽ cử phái viên Keith Kellogg đến Ukraine với nhiệm vụ soạn thảo đề xuất ngừng giao tranh. Kellogg dự kiến sẽ đến Ukraine vào ngày 20/2, trong khi Zelensky sẽ gặp Phó Tổng thống Mỹ JD Vance bên lề Hội nghị An ninh Munich ngày 14/2.

Yêu cầu của ông Trump về khoáng sản đất hiếm đánh dấu bước ngoặt trong chính sách đối ngoại của Mỹ, phản ánh cách tiếp cận thực dụng hơn đối với viện trợ nước ngoài dưới thời chính quyền mới.

Trump điện đàm với Putin và Zelensky nhằm chấm dứt xung đột Ukraine

Lãnh đạo Mỹ - Pháp thảo luận về xung đột Ukraine và thuế quan