Đề nghị các nghị sỹ EP thúc đẩy EC sớm gỡ thẻ vàng thủy sản Việt Nam

Infographic: 8 giải pháp lâu dài để Việt Nam gỡ "thẻ vàng" thủy sản

Vẫn còn nhiều hạn chế cần khắc phục

Trao đổi với báo giới, ông Nguyễn Quang Hùng - Cục trưởng Cục Kiểm ngư (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, từ tháng 10/2022 đến nay, Việt Nam có 27 tàu, với 132 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý. Riêng 6 tháng đầu năm nay có 14 tàu với 84 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý.

Từ thực tế trên cho thấy, việc triển khai chống khai thác IUU vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế. Theo ông Nguyễn Quang Hùng việc này do việc chưa quản lý được hết các đội tàu, công tác đăng ký, đăng kiểm chưa đạt 100% như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Ngư dân khai thác thủy sản trên biển. (Ảnh minh họa)

Bên cạnh đó, công tác truy xuất nguồn gốc mấy năm gần đây thực hiện khá tốt, lượng hàng bị trả lại rất thấp. Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế cũng có một số địa phương, doanh nghiệp có dấu hiệu hợp thức hóa hồ sơ, cái này cần khắc phục.

Ngoài ra, việc xử phạt vi phạm hành chính, mặc dù có tăng cường lực lượng, tích cực kiểm tra, xử lý nhưng khi EC kiểm tra lần thứ 3 đã đánh giá so với số lượng vi phạm thì tỷ lệ xử lý còn thấp, đặc biệt là vi phạm về thiết bị giám sát hành trình (thiếu, tắt…).

Về truy xuất nguồn gốc hải sản và về giám sát sản lượng qua cảng, Tổng cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) thống kê, vấn đề này hiện mới đạt khoảng 28,5% tổng sản lượng khai thác; mới có khoảng 80% tàu cá báo cáo trước 1 giờ, nộp nhật ký khai thác. Nhiều tàu từ 15m trở lên không vào cảng bốc dỡ sản phẩm.

Để gỡ được thẻ vàng, việc quan trọng nhất của Việt Nam là phải xác định và tìm ra giải pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế, nhất là những vướng mắc về cơ chế, chính sách; công tác thực thi pháp luật, xử phạt các hành vi khai thác IUU.

Quyết liệt trong công tác gỡ thẻ vàng IUU

Cũng liên quan tới vấn đề này, hôm 28/6, Phó thủ tướng Trần Lưu Quang đã chủ trì Hội nghị trực tuyến với 13 tỉnh, thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long về công tác lãnh đạo, chỉ đạo chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU); phân giới cắm mốc; phòng chống tội phạm, ma túy, mua bán người; chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Tại cuộc họp, Phó thủ tướng Trần Lưu Quang nhấn mạnh, việc gỡ cảnh báo thẻ vàng của EC đối với xuất khẩu thủy sản của Việt Nam là một trong những mục tiêu lớn. Đoàn kiểm tra của EC sắp tới là đoàn kiểm tra cuối cùng của nhiệm kỳ châu Âu hiện tại, do đó nếu không có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, có thể phải mất 2-3 năm nữa Việt Nam mới có cơ hội gỡ thẻ vàng.

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang phát biểu tại Hội nghị trực tuyến với 13 tỉnh, thành phố vùng đồng bằng sông Cửu Long ngày 28/6. (Ảnh: VGP)

Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, khó khăn chính là khó quản lý được tàu đi ra; tàu trên 15m phải gắn thiết bị giám sát hành trình nhưng có trường hợp bỏ ở nhà hoặc gửi qua tàu khác (thực tế đã bắt được trường hợp một tàu chở hàng chục thiết bị giám sát hành trình của tàu khác); không quản lý được tàu đã sang nhượng; có những tàu đăng ký hộ khẩu ở tỉnh này nhưng đi đánh bắt và cập cảng ở địa phương khác, khi được yêu cầu về xử lý thì không về…

Phó Thủ tướng nhấn mạnh mục tiêu lớn lao nhất từ nay đến khi đoàn kiểm tra của EC đến Việt Nam là không để một tàu cá nào bị nước ngoài bắt giữ. Do đó, địa phương phải cố gắng quản lý tốt nhất tàu cá của địa phương mình; phối hợp các cơ quan chức năng đưa ra khởi tố một số vụ việc để nâng cao tính răn đe; mạnh tay trong xử lý hành chính, dù việc này rất đau xót nhưng nếu càng nương nhẹ cho các vi phạm thì sẽ không gỡ được thẻ vàng, thậm chí bị thẻ đỏ, đường xuất khẩu thủy sản bị tắc, cuộc sống của ngư dân ĐBSCL và các vùng khác càng gian nan.

Phó Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tập trung sửa đổi, bổ sung Nghị định 42/2019/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản và Nghị định 26/2019/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản, phấn đấu hoàn thành trong tháng 7.

Lãnh đạo các địa phương phải có biện pháp tái tạo nguồn lợi thủy sản, đồng thời từng bước hỗ trợ ngư dân chuyển đổi nghề. “Chúng ta có đến 94.000 tàu đánh bắt, trong khi nguồn lợi không còn nhiều. Vì thế, việc tái tạo nguồn lợi thủy sản cực kỳ quan trọng...” - Phó Thủ tướng lưu ý.

Việt Nam nỗ lực gỡ "thẻ vàng" thủy sản Bị Ủy ban châu Âu (EC) cảnh cáo “thẻ vàng” IUU vào năm 2017, thủy sản Việt Nam khi xuất sang châu Âu sẽ bị kiểm soát 100% về nguồn gốc xuất xứ, điều này gây ra rất nhiều khó khăn cho hoạt động xuất khẩu. Do đó, vấn đề gỡ “thẻ vàng” là quyết tâm chính trị của cả trung ương lẫn địa phương, được nhắc đi nhắc lại nhiều lần và đã triển khai nhiều giải pháp.

Bảo vệ vững chắc đảo Phú Quý là nghĩa vụ thiêng liêng, nhiệm vụ hàng đầu Sáng 17/6, phát biểu tại buổi thăm và làm việc với quân và nhân dân tại đảo Phú Quý (Bình Thuận), Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nêu rõ: Cần xác định rõ, bảo vệ vững chắc đảo Phú Quý là trọng trách, nghĩa vụ thiêng liêng, là nhiệm vụ hàng đầu của Đảng bộ, quân và dân. Phải xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và khu vực phòng thủ vững chắc; xử lý kịp thời, hiệu quả các tình huống, không để bị động, bất ngờ trên đảo và trên biển.