Mỹ nói Trung Quốc sẽ tăng cường hiện diện quân sự ở Biển Đông

Mỹ "vạch mặt" Giáo sư Trung Quốc đánh cắp bí mật thương mại

Tàu dân quân Trung Quốc bảo vệ vòng trong cho tàu Hải Dương Địa chất 8 thực hiện khảo sát trái phép ở bãi Tư Chính - Phúc Tần của Việt Nam, tháng 10.2019 NGƯ DÂN CUNG CẤP

Theo báo cáo thường niên “Sự triển khai quân sự và an ninh liên quan Trung Quốc” mà Bộ Quốc phòng Mỹ vừa công bố, Chiến khu nam của Trung Quốc đang trực tiếp chỉ huy nhiều lực lượng từ tên lửa, hải quân... đến cảnh sát vũ trang, mà cốt cán trong đó có lực lượng hải cảnh, và bao gồm cả dân quân biển hoạt động ở Biển Đông.

Các lực lượng này thường xuyên hiện diện trong khu vực của cái gọi là “đường lưỡi bò” mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông.

Như vậy, đến thời điểm này, Trung Quốc đang sử dụng lực lượng dân quân biển với tàu cỡ lớn để quấy phá trên Biển Đông như một phần chiến lược nhằm độc chiếm vùng biển này.

Huy động nguồn lực hiện đại hóa quân sự

Luật Quốc phòng năm 1997 của nước này cho phép dân quân, bao gồm cả dân quân biển, hỗ trợ “duy trì trật tự công cộng”. Qua đó, dân quân biển được Trung Quốc tự trao quyền thực thi nhiệm vụ, cùng với hải cảnh và hải quân, ở những khu vực mà nước này tuyên bố chủ quyền.

Chính phủ Trung Quốc đang nỗ lực khiến cho quân đội nước này trở nên hùng mạnh, hiệu quả và tiến bộ hơn về công nghệ để trở thành lực lượng hàng đầu trong vòng 30 năm tới. Với ngân sách tăng vọt trong thập kỷ qua, PLA đã được xếp vào hàng ngũ các quân đội hàng đầu thế giới ở nhiều lĩnh vực, trong đó có trí tuệ nhân tạo và tên lửa đạn đạo chống hạm.

Quân đội Trung Quốc hiện đại khởi nguồn từ cuộc nội chiến (1927-1949) giữa lực lượng của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và lực lượng Quốc dân đảng. Quân đội hoạt động theo kiểu du kích này phụ thuộc vào việc huy động đông đảo quần chúng Trung Quốc, và PLA vẫn giữ nguyên phần lớn cơ cấu tổ chức này trong nhiều thập kỷ sau đó để bảo vệ biên giới đất nước.

Các quan chức Trung Quốc cũng đã nỗ lực bắt kịp các quân đội hàng đầu bằng cách tăng chi tiêu quốc phòng, đầu tư vào các loại vũ khí mới để tăng cường khả năng chống tiếp cận/ngăn chặn xâm nhập khu vực (2A/AD) và thiết lập các chương trình nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp quốc phòng của Trung Quốc.

Bộ Tài chính Trung Quốc cho biết ngân sách quốc phòng năm 2019 của nước này là 177 tỷ USD; tuy nhiên, ước tính của các nhà phân tích thường cao hơn những gì Bắc Kinh báo cáo. Ngân sách cấp cho PLA tăng vọt khi nền kinh tế Trung Quốc bùng nổ trong vài thập kỷ qua. Theo Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI), chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc đã tăng hơn 7 lần, từ 31 tỷ USD trong năm 1998 lên đến 239 tỷ USD trong năm 2018, biến Trung Quốc thành nước chi tiêu quân sự lớn thứ 2 thế giới sau Mỹ.

Theo Bộ Quốc phòng Mỹ, nằm trong lực lượng dân quân tổng thể, dân quân biển của Trung Quốc cũng được vũ trang. Ở Biển Đông, dân quân biển Trung Quốc đóng vai trò quan trọng để đạt được các mục tiêu mà Bắc Kinh đề ra. Thông qua lực lượng này, Trung Quốc muốn tránh tiếng sử dụng “lực lượng quân sự” và không gây chiến nhưng vẫn tiến hành các hoạt động quấy phá nhằm vào một số bên.

Tàu Hải cảnh 3901 của Trung Quốc trong lần xâm phạm chủ quyền VN vào năm 2019 ẢNH: NGƯ DÂN CUNG CẤP

Dân sự “núp bóng” quân sự để gây rối

Theo báo cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ, dân quân biển Trung Quốc thường thuê tàu cá tư nhân tham gia huấn luyện chung và hỗ trợ tàu hải cảnh, hải quân nước này gây bất ổn trên Biển Đông.

Bên cạnh đó, Trung Quốc còn xây dựng một đội tàu cá “quốc doanh” để phục vụ cho hoạt động của dân quân biển. Chính quyền tỉnh Hải Nam, giáp với Biển Đông, từng ra lệnh đóng 84 tàu cá cỡ lớn để biên chế cho dân quân biển. Không chỉ có kích thước lớn, các tàu này còn được gia cố thân tàu và bổ sung thêm kho chứa đạn. Toàn bộ 84 tàu trên đã được Bắc Kinh bàn giao cho lực lượng dân quân biển của tỉnh Hải Nam, kèm theo các khoản ngân sách để tổ chức hoạt động ở Biển Đông, đặc biệt là khu vực xung quanh quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.

Thực tế, bên cạnh dân quân biển thì lực lượng hải cảnh, vốn được trang bị tàu vũ trang hỏa lực mạnh, cũng “núp bóng” hoạt động dân sự để tiến hành các hoạt động gây rối ở Biển Đông phục vụ mưu đồ của Bắc Kinh.

Hải cảnh cùng với tàu dân quân về bản chất là lực lượng “quân sự” bán chính thức mà Trung Quốc điều động tiến hành hoạt động để củng cố cái mà Bắc Kinh gọi là “chủ quyền” trên biển. Từng nhận định với Thanh Niên, TS Holmes cho rằng tuy sử dụng các lực lượng này ra tuyến đầu, nhưng Trung Quốc còn có thêm quân đội phía sau. Nếu các nước khác dùng tàu quân sự phản ứng lại các tàu của CCG thì Trung Quốc sẽ lấy cớ để đưa hải quân vào cuộc.

TS Holmes đánh giá: “Trung Quốc sử dụng các lực lượng núp bóng “dân sự” như hải cảnh tự xưng là lực lượng chấp pháp trên Biển Đông. Giữa vùng biển tranh chấp, lực lượng này đơn phương áp đặt luật lệ để Trung Quốc kiểm soát vùng biển dưới cái mác là quyền lực hợp pháp”.

Đó chính là chiêu trò mà Bắc Kinh theo đuổi trong dã tâm kiểm soát toàn bộ Biển Đông.

Mira Rapp-Hooper đến từ Hội đồng quan hệ đối ngoại (CFR) chỉ ra rằng nhiều chính phủ cũng đối mặt với thách thức tương tự là phải đối phó với nỗ lực hiện đại hóa quân sự của Trung Quốc trong khi vẫn duy trì quan hệ kinh tế chặt chẽ với Bắc Kinh. Bà cho biết: “Các nước này đang phải vật lộn với thực tế rằng Trung Quốc là đối tác thương mại gần gũi nhất và Mỹ là đồng minh quốc phòng gần gũi nhất của họ. Nhiều khả năng là các đồng minh của Mỹ sẽ ngả sang Trung Quốc nếu nghi ngờ khả năng bám trụ của Mỹ ở Thái Bình Dương”.

Trung Quốc cảnh báo Biển Đông không phải là nơi quân đội Mỹ có thể hành động tùy tiện Thời báo Hoàn Cầu cảnh báo rằng Trung Quốc sẽ không bắn trước nhưng Biển Đông không phải là vùng biển Caribe, nơi quân đội ...

Sau Mỹ, Nhật Bản lên tiếng phản đối Trung Quốc gia tăng căng thẳng trên Biển Đông Mới đây, cả Mỹ và Nhật Bản đều bày tỏ sự quan ngại về những hành động gia tăng căng thẳng trên Biển Đông. Trong ...

Trung Quốc cảnh báo va chạm nếu Mỹ tiến vào Biển Đông Sau khi Mỹ cho tàu USS Wasp (LHD 1) vào Biển Đông, Trung Quốc đã ngay lập tức cảnh báo xảy ra tai nạn quân ...