Sửa Luật BHXH: Bổ sung nhiều quy định có lợi cho người lao động Bổ sung đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH), thêm chế độ thai sản trong chính sách BHXH tự nguyện, mở rộng sự lựa chọn về BHXH một lần, giảm thời gian hưởng lương hưu để phù với các công ước quốc tế… Đây là những thông tin mới về dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) được Bộ LĐ-TB&XH công bố chiều 16/3 tại Hà Nội.

Bộ Xây dựng đề xuất bỏ quy định dành 20% đất xây nhà xã hội trong các dự án nhà ở thương mại Theo Bộ Xây dựng, v iệc bắt buộc tất cả các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại tại các đô thị từ loại III trở lên phải dành quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội (tỷ lệ 20%) chưa phù hợp với thực tiễn.

Ảnh minh hoạ.

Ngày 23/04/2023, NHNN đã ban hành liên tiếp hai thông tư có hiệu lực ngay điều chỉnh hoạt động kinh doanh trái phiếu doanh nghiệp của các ngân hàng (Thông tư 03) và quy định việc cơ cấu thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng gặp khó khăn (Thông tư 02).

Giảm bớt áp lực lên bảng cân đối kế toán ngân hàng

Theo Thông tư 02, các ngân hàng sẽ có quyền lựa chọn cơ cấu lại thời hạn trả nợ trong phạm vi tối đa là 12 tháng và giữ nguyên nhóm nợ trong khi các khoản dự phòng có thể được trích dần trong 2 năm.

Theo các chuyên gia phân tích tại SSI Research, với quyết định này, người đi vay có thêm thời gian để thực hiện các nghĩa vụ nợ trong khi chờ nền kinh tế phục hồi hoàn toàn vào thời điểm thích hợp.

Về phía ngân hàng, áp lực lên cả bảng cân đối kế toán và báo cáo kết quả kinh doanh sẽ giảm bớt phần nào, do rủi ro tỷ lệ nợ xấu gia tăng sẽ được chuyển sang đến nửa cuối năm 2024, áp lực lợi nhuận cũng giảm bớt ít nhất trong năm 2023 cho đến nửa cuối năm 2024 - khi con số nợ xấu sẽ phản ánh thực tế hơn tình trạng của người đi vay.

Cụ thể, tỷ lệ nợ xấu năm 2023 có thể không tăng cao như ước tính ban đầu do khách hàng gặp khó khăn có thể được ngân hàng xem xét cơ cấu thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ. Điều này cũng có lợi cho các ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu gần 3%, vì các tổ chức này sẽ có thêm phương án để giữ tỷ lệ nợ xấu dưới mức 3%.

Do không có quy định cụ thể về các ngành nghề đủ điều kiện được tái cơ cấu, chuyên gia cho rằng, các khoản vay của một số doanh nghiệp bất động sản nhất định có thể được xem xét để tái cơ cấu họ có những dự án dở dang nhưng có pháp lý đầy đủ.

Trong tình huống này, nếu các chủ đầu tư có nguồn lực tài chính và tiếp tục hoàn thành các dự án này, họ có thể có cơ hội bán nhà và tạo ra dòng tiền để trang trải các nghĩa vụ nợ, từ đó có thể phần nào giảm bớt tình trạng thanh khoản hiện tại cho các chủ đầu tư có uy tín hơn.

Tuy nhiên, SSI Research cũng lưu ý rằng các nút thắt pháp lý trong ngành bất động sản vẫn là trở ngại chính đối với tình hình thị trường hiện tại và không thể giải quyết chỉ thông qua Thông tư 02.

Ngoài ra, do nội dung của Thông tư 02 cũng bao gồm cả các khoản vay tiêu dùng phục vụ đời sống, theo đó, một số khoản vay mua nhà cũng được kỳ vọng có thể được cân nhắc cơ cấu lại thời hạn trả nợ.

Chi phí tín dụng sẽ giảm bớt ít nhất là vào năm 2023 cho đến nửa cuối năm 2024. Đến nửa cuối năm 2024, nếu người đi vay vẫn không thể thực hiện nghĩa vụ thanh toán nợ, thì khoản vay của họ sẽ bị chuyển sang nhóm nợ xấu.

Trong khi đó, tỷ lệ bao nợ xấu trong năm 2023 trên lý thuyết sẽ tăng lên, vì tổng dự phòng bao gồm cả dự phòng cho các khoản vay đã cơ cấu, trong khi phần nợ xấu không bao gồm các khoản nợ cơ cấu.

Theo SSI Research, các ngân hàng có thể hưởng lợi trong năm 2023 từ Thông tư 02 là những ngân hàng có tỷ lệ cho vay cao đối với chủ đầu tư bất động sản, như VPB, TCB, MBB, TPB, HDB…

“Mặc dù còn quá sớm để đưa ra kết luận, nhưng chúng tôi cho rằng thông tư này cũng sẽ tạo ra một khung pháp lý cho việc tái cơ cấu nợ có thể bị ảnh hưởng tiêu cực trong trường hợp nền kinh tế phục hồi chậm hơn dự kiến”, các chuyên gia nhận định.

Trấn an tâm lý của các trái chủ nhỏ lẻ

Với Thông tư 03 về hoạt động kinh doanh trái phiếu doanh nghiệp của ngân hàng, trái ngược với dự thảo có cả những điều khoản nới lỏng và thắt chặt đối với hoạt động kinh doanh trái phiếu doanh nghiệp của các ngân hàng, Thông tư 03 cuối cùng được ban hành chỉ có một điều khoản nới lỏng là các ngân hàng được phép mua lại trái phiếu chưa niêm yết mà ngân hàng đã bán trước đây mà không bị hạn chế về thời gian với điều kiện trái phiếu đó đáp ứng các điều kiện nêu tại Khoản 4 (Thông tư 16).

Bên cạnh đó, bên mua TPDN này từ tổ chức tín dụng phải thanh toán toàn bộ số tiền mua TPDN tại thời điểm TCTD ký hợp đồng bán TPDN cho bên mua trái phiếu và tổ chức phát hành phải được xếp hạng ở mức cao nhất theo quy định xếp hạng tín dụng nội bộ của ngân hàng.

“Chúng tôi cho rằng thông tư này chủ yếu nhằm giải quyết vấn đề có thể phát sinh từ các trái chủ nhỏ lẻ hoặc để giải quyết vấn đề liên quan đến việc phân phối trái phiếu qua kênh ngân hàng.

Với việc mua lại trái phiếu doanh nghiệp, chúng tôi kỳ vọng một phần rủi ro tín dụng sẽ được quay lại bảng cân đối kế toán của các ngân hàng, sau đó có thể được giải quyết thông qua các phương án đàm phán/cơ cấu lại thời hạn theo quy định mới của Thông tư 02”, chuyên gia SSI Research nhận định.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý rằng thực tế áp dụng là rất khác nhau tùy thuộc vào khẩu vị rủi ro của từng ngân hàng. Ngoài ra, NHNN vẫn giữ nguyên tiêu chí trong Thông tư 16 là không cho phép ngân hàng mua trái phiếu với mục đích cơ cấu nợ để đảm bảo an toàn, ổn định cho toàn hệ thống. Do đó, khó có thể trông chờ vào việc ngân hàng giải cứu thị trường trái phiếu doanh nghiệp chỉ thông qua việc cho phép họ mua lại trái phiếu đã bán trong vòng 12 tháng.

Trong khi đó, các chuyên gia phân tích tại VNDirect thì cho rằng, đây cũng là một cách để các ngân hàng có thể thúc đẩy tăng trưởng cho vay qua việc mua TPDN, trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng còn yếu (khoảng hơn 2% tại cuối quý 1/2023) và thanh khoản tại ngân hàng đang dư thừa.

Ngoài ra, Thông tư cũng sẽ giúp tăng cầu trái phiếu và kỳ vọng sẽ có lợi cho một số ngân hàng hoạt động mạnh trên thị trường TPDN.

Tuy nhiên, cũng như SSI Research, các chuyên gia VNDirect cũng cho rằng, điều này còn tùy vào khẩu vị rủi ro nhất là khi hiện tại các ngân hàng này cũng ưu tiên việc quản trị rủi ro/cân bằng chất lượng tài sản hơn là mục tiêu tăng trưởng.

Cùng với Dự thảo sửa đổi Thông tư 41, tất cả những động thái này của Nhà điều hành là nhằm gỡ rối cho các vấn đề của thị trường bất động sản trong khi chờ đợi việc sửa đổi khung pháp lý trong ngành bất động sản thông qua việc ban hành các luật liên quan.

Thông tư 02 áp dụng đối với các khách hàng gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh và khó khăn trong trả nợ vay phục vụ đời sống tiêu dùng. Với Thông tư 03, một trong những mục đích là để trấn an tâm lý của các trái chủ nhỏ lẻ.

Nhìn chung, với hai thông tư này, các ngân hàng hiện được cung cấp các công cụ cần thiết để xử lý các vấn đề liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp và các khoản cho vay bất động sản. Trong khi đó, người đi vay có thể có nhiều thời gian hơn để chuẩn bị trả nợ cho các khoản vay sắp tới. Do đó, đây là tin tức hỗ trợ cho một số đối tượng tham gia thị trường, bao gồm cả ngân hàng và người đi vay, mặc dù việc áp dụng sẽ tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng, cần xem xét liệu các quy định này có hiệu quả thực tế hay không, vì một số tiêu chí vẫn còn khá khắt khe, hoặc có thể có phần hạn chế khi áp dụng vào thực tế.

Sửa Luật BHXH: Bổ sung nhiều quy định có lợi cho người lao động Bổ sung đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH), thêm chế độ thai sản trong chính sách BHXH tự nguyện, mở rộng sự lựa chọn về BHXH một lần, giảm thời gian hưởng lương hưu để phù với các công ước quốc tế… Đây là những thông tin mới về dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) được Bộ LĐ-TB&XH công bố chiều 16/3 tại Hà Nội.

Bộ Xây dựng đề xuất bỏ quy định dành 20% đất xây nhà xã hội trong các dự án nhà ở thương mại Theo Bộ Xây dựng, v iệc bắt buộc tất cả các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại tại các đô thị từ loại III trở lên phải dành quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội (tỷ lệ 20%) chưa phù hợp với thực tiễn.