Bà Vũ Phương Ly - Chuyên gia UN Women điều hành hội thảo. Nguồn: Thao Hoang/UN Women

Mới đây, Cơ quan Liên hợp quốc về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) tổ chức hội thảo tham vấn cho dự án “Sinh kế bền vững cho phụ nữ nông thôn chịu ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu và rủi ro thiên tai” nằm trong khuôn khổ chương trình “Cải thiện sinh kế và sự tham gia của phụ nữ hướng tới tăng cường khả năng chống chịu với rủi ro thiên tai và thích ứng biến đổi khí hậu” do Quỹ Chanel tài trợ trong thời gian 3 năm.

Việt Nam là một trong những quốc gia dễ bị tổn thương và bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi biến đổi khí hậu và rủi ro thiên tai (BĐKH&RRTT); xếp thứ 7 về chỉ số rủi ro khí hậu toàn cầu 2015 giai đoạn 1994-2013. Ước tính hơn 70% dân số Việt Nam chịu ảnh hưởng bởi các thảm họa tự nhiên, trong đó phụ nữ và trẻ em là đối tượng dễ bị tổn thương nhất.

Phần lớn phụ nữ tham gia vào các hoạt động nông nghiệp và sinh kế nhỏ lẻ, bị hạn chế tiếp cận thông tin, nguồn lực, tín dụng, thị trường, các chương trình đào tạo nghề và dịch vụ khuyến nông, đặc biệt là những hộ gia đình nghèo và dân tộc thiểu số, dẫn đến việc hạn chế năng lực thích ứng và chống chịu với BĐKH&RRTT.

Được tài trợ bởi Quỹ Chanel, chương trình hướng tới 2 mục tiêu: Tăng cường sinh kế, nâng cao năng lực và khả năng chống chịu với BĐKH&RRTT của phụ nữ thông qua việc triển khai các lựa chọn sinh kế bền vững; Thúc đẩy vai trò, sự tham gia và khả năng lãnh đạo của phụ nữ trong các hoạt động giảm thiểu RRTT và thích ứng với BĐKH tại cộng đồng.

Bà Vũ Phương Ly - Chuyên gia UN Women cho biết: “Nếu được hỗ trợ cải thiện sinh kế và nâng cao năng lực, phụ nữ địa phương ở các khu vực bị ảnh hưởng bởi BĐKH có thể đóng góp hiệu quả vào nỗ lực thích ứng với BĐKH, tăng cường khả năng phục hồi và phát triển bền vững. Ngược lại, nếu phụ nữ không được tham gia một cách bình đẳng vào các hoạt động ứng phó BĐKH &RRTT thì sẽ làm tăng tính dễ bị tổn thương của họ và cản trở thành công chung của các hoạt động này. Bình đẳng giới do đó được coi là cơ sở giúp các hoạt động ứng phó với RRTT và thích ứng với BĐKH trở nên hiệu quả và cũng là cơ chế để đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs)”.

Tăng cường vai trò của phụ nữ trong hoạt động giảm thiểu RRTT và thích ứng với BĐKH.

Tại hội thảo, các mô hình sinh kế bền vững đã được lựa chọn thông qua quá trình tham vấn với Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Trung tâm Khuyến nông gồm: Hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số H’Mong tại Lào Cai trồng thâm canh lạc đỏ địa phương ứng phó với xói mòn theo tiêu chuẩn của VietGAP; Hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số tại Lào Cai nuôi gà thả vườn an toàn sinh học cải thiện sinh kế và nâng cao năng lực; Hỗ trợ nữ nông dân trồng sen trên đất lúa kém hiệu quả chịu ảnh hưởng của mưa lũ theo tiêu chuẩn của VietGAP; Hỗ trợ phụ nữ vùng ven biển Quảng Nam tăng cường tính bền vững của sinh kế và sự an toàn khi thu hoạch rong biển trong bối cảnh biến đổi khí hậu, rủi ro thiên tai.

Bà Nguyễn Thị Minh Hương - Trưởng ban Tuyên giáo Hội LHPN Việt Nam cho biết, từ tháng 9/2013, Hội LHPN Việt Nam trở thành thành viên chính thức của Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các cấp. Điều này thể hiện Hội đã nhận được đánh giá cao về vai trò và khả năng của Hội các cấp trong các hoạt động phòng chống thiên tai và ứng phó với BĐKH.

Hội LHPN Việt Nam đã cùng UN Women thực hiện nhiều dự án “Nâng cao năng lực ứng phó của phụ nữ với BĐKH”, qua đó tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo chia sẻ, tọa đàm về lồng ghép giới vào hoạt động thích ứng BĐKH và giảm thiểu RRTT; tập huấn bơi và sơ cấp cứu cho phụ nữ và trẻ em gái; tổ chức hoạt động truyền thông…

Hội cũng đã hỗ trợ triển khai một số mô hình sinh kế thích ứng với tình hình thiên tai và BĐKH: xây nhà dự trữ mắm, sân phơi, khuyến khích lập quỹ phòng chống thiên tai cho mô hình “Sản xuất mắm, ruốc, khô khuyết” tại Huế; mô hình “Trồng gừng trong bao và trồng cây chùm ngây” tại Quảng Bình; tổ hợp tác đan lục bình ở Đồng Tháp…

Rút ra các bài học kinh nghiệm, bà Hương khuyến nghị cần sử dụng các mô hình sẵn có để lồng ghép nội dung truyền thông; vận động chính sách thông qua các mô hình cụ thể, bằng chứng từ thực tế; cần gắn kết truyền thông với phát triển sinh kế. Ngoài ra, hãy tác động đồng bộ ở các cấp độ (xây dựng kế hoạch ứng phó thiên tai ở hộ gia đình, vận động phụ nữ tham gia quá trình ra các hoạt động ở cộng đồng)./.

Xem thêm

Học sinh thế giới xuống đường tuần hành kêu gọi hành động chống biến đổi khí hậu Học sinh, sinh viên ở nhiều nước trên thế giới ngày 15/3 đã tự nghỉ học một ngày để tham gia một cuộc vận động ...

Vườn nổi – mô hình ứng phó với biến đổi khí hậu tại Bangladesh Nhiều nông dân tại Bangladesh đang canh tác theo mô hình vườn nổi (floating garden) trên mặt nước trước diễn biến nóng lên toàn cầu.

Nâng cao năng lực cộng đồng ứng phó biến đổi khí hậu tại ĐBSCL Sau gần hai năm thực hiện, dự án “Xây dựng năng lực cho cộng đồng nhằm ứng phó với thiên tai tại đồng bằng sông ...