Trách nhiệm xã hội từ những rẫy cà phê

Là một trong những doanh nghiệp lớn trong xuất khẩu cà phê của Việt Nam, Công ty TNHH MTV Xuất khẩu 2-9 Đắk Lắk (Simexco Daklak) hiện đang phối hợp với hơn 40.000 hộ nông dân tại 4 tỉnh Tây Nguyên, bao phủ diện tích canh tác lên đến 48.000 ha. Sản phẩm cà phê và hồ tiêu của công ty được xuất khẩu sang hơn 120 quốc gia, trong đó có nhiều thị trường đòi hỏi tiêu chuẩn cao về trách nhiệm xã hội và quyền trẻ em như châu Âu và Mỹ.

Trước yêu cầu ngày càng khắt khe, Simexco đã chủ động xây dựng hệ thống giám sát lao động trẻ em từ năm 2020. Mạng lưới cán bộ phụ trách tại vùng nguyên liệu được kết nối trực tiếp với Ban giám sát tại công ty. Khi phát hiện trường hợp nghi ngờ có lao động trẻ em, cán bộ vùng lập tức báo cáo để xử lý kịp thời, đồng thời chuyển thông tin đến Tổng đài Quốc gia Bảo vệ Trẻ em 111 khi cần thiết.

“Doanh nghiệp có sự kết nối chặt chẽ với các hộ nông dân, yêu cầu ký cam kết tuân thủ thực hành canh tác nông nghiệp tốt và đáp ứng các tiêu chuẩn nông nghiệp bền vững. Các nông hộ được hỗ trợ đào tạo nâng cao nhận thức về phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em, tuy nhiên, nhiều hộ vẫn thiếu thông tin và hiểu biết chưa đầy đủ về các quy định cụ thể”, ông Đỗ Phương, đại diện bộ phận phát triển nông nghiệp bền vững của Simexco chia sẻ.

Ông Đỗ Phương, đại diện bộ phận phát triển nông nghiệp bền vững của Simexco. (Ảnh: Đinh Hòa)

Theo ông Phương, việc tham gia dự án “Tăng cường năng lực và thúc đẩy thực hành bảo vệ trẻ em trong sản xuất cà phê” của Tổ chức Cứu trợ Trẻ em (SC) là cơ hội để doanh nghiệp phối hợp cùng dự án thực hiện cam kết sản xuất có trách nhiệm, đảm bảo quyền trẻ em và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Đây là bước tiến quan trọng, giúp công ty mở rộng phạm vi tác động và nâng cao nhận thức của nông dân tại các vùng sâu, vùng xa - nơi thông tin và hỗ trợ kỹ thuật còn hạn chế.

Ông Phương hy vọng, Tổ chức Cứu trợ Trẻ em sẽ hỗ trợ về mặt kỹ thuật, đặc biệt là đào tạo và tập huấn cho bà con nông dân, đồng thời cung cấp các công cụ, phương tiện cần thiết để đảm bảo phòng ngừa lao động trẻ em. Simexco cam kết lồng ghép các yêu cầu trong Hướng dẫn về quyền trẻ em trong nguyên tắc kinh doanh (CRBP) do Tổ chức Cứu trợ Trẻ em xây dựng vào hệ thống hợp đồng, đánh giá nhà cung ứng và các đợt rà soát nông hộ. Qua đó khẳng định trách nhiệm xã hội, xây dựng uy tín và tăng cường tính cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường.

“Chúng tôi tin tưởng rằng, với sự đồng hành của Tổ chức Cứu trợ Trẻ em, tỉnh Đắk Lắk hoàn toàn có thể xây dựng được chuỗi cung ứng cà phê bền vững, an toàn và không có lao động trẻ em”, ông Phương nói.

Nâng cao uy tín cà phê Việt từ những cam kết bền vững

Simexco Daklak là một trong 12 doanh nghiệp tại tỉnh Đắk Lắk đã cam kết thực hiện Hướng dẫn về quyền trẻ em trong nguyên tắc kinh doanh (CRBP) nhằm đảm bảo thực thi quyền trẻ em trong khu vực doanh nghiệp. Tài liệu do Tổ chức Cứu trợ Trẻ em phối hợp với chính quyền địa phương, các sở, ban, ngành xây dựng dựa trên quy định của Luật Trẻ em năm 2016 và một số văn bản pháp luật khác liên quan. Qua đó giúp các doanh nghiệp cà phê, đại lý thu mua và nông hộ hiểu rõ vai trò của mình trong công tác bảo vệ trẻ em.

Nhiều doanh nghiệp tại tỉnh Đắk Lắk đã cam kết thực hiện Hướng dẫn về quyền trẻ em trong nguyên tắc kinh doanh (CRBP). (Ảnh: Đinh Hòa)

Ông Phạm Xuân Nam, Quản lý dự án của Tổ chức Cứu trợ Trẻ em cho biết, dựa trên tài liệu ban đầu, Tổ chức Cứu trợ Trẻ em đang lên kế hoạch phát triển các hướng dẫn thực hành cụ thể hơn, dự kiến triển khai trong năm 2025. Các hướng dẫn này sẽ được thiết kế riêng cho từng nhóm đối tượng trong chuỗi cung ứng cà phê gồm doanh nghiệp xuất khẩu, doanh nghiệp thu mua và các hộ nông dân/hợp tác xã.

“Bản hướng dẫn ban đầu được xây dựng bao trùm cho toàn bộ chuỗi cung ứng nên khá hàn lâm, các thực hành chưa cụ thể để các doanh nghiệp và các nông dân trong chuỗi cung ứng cà phê có thể áp dụng trên thực tế. Do đó, Tổ chức Cứu trợ Trẻ em sẽ phát triển bản hướng dẫn thực hành bảo vệ trẻ em trong sản xuất cà phê với các thực hành cụ thể cho từng nhóm đối tượng. Những thông tin phù hợp trong hướng dẫn sẽ được minh họa bằng hình ảnh và từ ngữ dễ hiểu để dễ dàng cho người sử dụng”, ông Phạm Xuân Nam chia sẻ.

Nội dung mới sẽ tập trung vào việc cung cấp thông tin về cơ chế bảo vệ trẻ em tại địa phương; danh mục các công việc nặng nhọc, độc hại và nguy hiểm đối với lao động chưa thành niên trong ngành cà phê và bộ công cụ đánh giá rủi ro. Bộ công cụ này sẽ giúp doanh nghiệp và nông hộ xác định các nguy cơ tiềm ẩn từ công việc nặng nhọc và những rủi ro liên quan đến sự tham gia của trẻ em trong quá trình sản xuất cà phê tại các trang trại, cơ sở chế biến và nhà máy.

Ngoài Hướng dẫn về quyền trẻ em trong nguyên tắc kinh doanh (CRBP), dự án “Tăng cường năng lực và thúc đẩy thực hành bảo vệ trẻ em trong sản xuất cà phê” còn triển khai nhiều hoạt động nhằm tăng cường trách nhiệm của khu vực tư nhân, các doanh nghiệp trong vấn đề đảm bảo tuân thủ luật pháp về bảo vệ trẻ em.

Theo báo cáo của Tổ chức Cứu trợ Trẻ em, trong giai đoạn 2019-2022, dự án đã đạt được nhiều tiến bộ quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của các bên liên quan tại địa phương, đảm bảo quyền được giáo dục và bảo vệ của trẻ em tại khu vực cung ứng cà phê. Khoảng 2.400 trẻ em và nông hộ đã được nâng cao nhận thức về quyền trẻ em và được hỗ trợ để đảm bảo quyền được giáo dục của trẻ. Hàng chục doanh nghiệp tại Đắk Lắk đã được chia sẻ về trách nhiệm của doanh nghiệp trong bảo vệ trẻ em.

Trong thời gian tới, SC sẽ tiếp tục phối hợp cùng chính quyền, các tổ chức xã hội và doanh nghiệp để huy động nguồn lực, thí điểm và nhân rộng mô hình bảo vệ trẻ em trong sản xuất cà phê. Mục tiêu không chỉ là tuân thủ pháp luật, mà còn là nâng cao giá trị, uy tín cà phê Việt Nam trên thị trường toàn cầu - với hình ảnh một ngành hàng bền vững, công bằng và vì tương lai trẻ em.

Việt Nam trên hành trình bảo đảm quyền phụ nữ và trẻ em Từ việc cải cách chính sách, hoàn thiện pháp luật đến triển khai những mô hình cộng đồng giàu tính nhân văn, Việt Nam đã và đang nỗ lực bảo đảm quyền của phụ nữ và trẻ em. Những bước tiến này không chỉ thể hiện cam kết mà còn là hành động cụ thể nhằm xây dựng một xã hội nơi phụ nữ được trao quyền và trẻ em được phát triển toàn diện.

Thúc đẩy quyền trẻ em và thanh thiếu niên yếu thế tại Việt Nam Từ diễn đàn trẻ em đến các sáng kiến hỗ trợ trẻ khuyết tật, trẻ em vùng khó khăn hay nhóm thanh thiếu niên đa dạng giới, Tổ chức Cứu trợ Trẻ em (Save the Children) đang góp phần tạo ra những thay đổi tích cực, từng bước mở rộng không gian an toàn, thân thiện cho hàng nghìn trẻ em và thanh thiếu niên yếu thế tại Việt Nam.