Thi sáng tác video clip Thanh niên Việt Nam nói không với thuốc lá Ngày 28/5, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phối hợp với Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) và Tổ chức Vital Strategies phát động cuộc thi sáng tác video clip với chủ đề “Thanh niên Việt Nam nói không với thuốc lá và thuốc lá điện tử để bảo vệ sức khỏe và môi trường”.

Chuyên gia kiến nghị không nhập khẩu, bán thuốc lá thế hệ mới ở Việt Nam Sáng 23/11, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức Hội thảo cung cấp thông tin cho báo chí về 'Thực trạng, thách thức và giải pháp tiêu dùng thuốc lá tại Việt Nam'.

Nguy cơ về sức khỏe từ thuốc lá

Trong báo cáo mới đây của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thuốc lá tiếp tục là một trong những mối đe dọa nghiêm trọng nhất đối với sức khỏe cộng đồng khi là nguyên nhân dẫn đến cái chết của 8,7 triệu người mỗi năm, trong đó có 1,3 triệu người tử vong do hút thuốc thụ động. Các chuyên gia y tế nhấn mạnh, những người hút thuốc lá thụ động có nguy cơ tử vong vì bệnh tim, đột qụy, các bệnh về đường hô hấp, tiểu đường và ung thư.

Thuốc lá là nguyên nhân dẫn đến cái chết của 8,7 triệu người mỗi năm

Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus khẳng định, thuốc lá điện tử là hòn đá tảng cản trở nỗ lực của các nước trên hành trình bảo vệ sức khỏe người dân. Tại nhiều nước, thuốc lá điện tử được quảng cáo rầm rộ như như một giải pháp thay thế lành mạnh cho việc hút thuốc.

Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy, hóa chất mà người hút thuốc lá điện tử hít vào có thể chứa một loạt các chất có khả năng gây hại, bao gồm những hợp chất hữu cơ độc hại dễ bay hơi, hóa chất gây ung thư và các kim loại nặng như niken, thiếc và chì.

WHO kêu gọi chính phủ các nước tiếp tục mạnh tay hơn trong việc triển khai các biện pháp giúp giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá.

Cuộc chiến chống thuốc lá trên toàn cầu

Những năm gần đây, thế giới đã đạt được nhiều tiến bộ quan trọng trong cuộc chiến chống thuốc lá. Hiện có 5,6 tỷ người, tương đương 71% dân số thế giới, đang được bảo vệ bởi ít nhất một biện pháp kiểm soát thuốc lá: Giám sát tình hình sử dụng thuốc lá và các chính sách phòng ngừa; bảo vệ người dân khỏi khói thuốc; hỗ trợ cai nghiện thuốc lá; cảnh báo về tác hại của thuốc lá; cấm quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá; tăng thuế thuốc lá.

Mục tiêu "quốc gia không khói thuốc” sắp trở thành hiện thực tại một số nước. Theo định nghĩa quốc tế, quốc gia không khói thuốc là nước có dưới 5% dân số hút thuốc lá hằng ngày.

Theo số liệu năm 2022 từ Cơ quan Y tế công cộng Thụy Điển, lượng tiêu thụ thuốc lá tại nước này đã giảm từ 16,5% năm 2004 xuống 5,8% năm 2022. Đây là mức thấp nhất kể từ 2019, sau 15 năm sụt giảm liên tục. Thành tựu này phần lớn là nhờ việc hợp pháp hóa các sản phẩm thay thế thuốc lá điếu với hàm lượng các chất gây hại thấp hơn như thuốc lá ngậm snus, túi ngậm nicotine…

Thụy Điển áp đặt biện pháp kiểm soát chặt chẽ với các sản phẩm thuốc lá

Tuy nhiên, chính phủ Thụy Điển áp đặt biện pháp kiểm soát chặt chẽ với các sản phẩm đó. Điển hình là quy định cấm cho thêm một số chất phụ gia như vitamin để tránh gây hiểu nhầm là sản phẩm có ích hoặc giảm nguy hại sức khỏe; cấm bổ sung các chất bổ sung năng lượng, các chất thiết yếu cho sự sống, cũng như các phụ gia ở dạng không cháy mà có đặc tính gây ung thư, đột biến hoặc gây hại cho sức khỏe sinh sản.

Ngoài Thụy Điển, Anh, New Zealand và Nhật Bản cũng đã đưa ra nhiều chính sách nhằm đẩy nhanh tiến độ đạt được mục tiêu không khói, chủ yếu bằng biện pháp chuyển đổi thuốc lá điếu sang những sản phẩm thay thế ít tác hại hơn.

New Zealand đã ban hành luật cấm hút thuốc lá điếu trọn đời đối với những công dân trẻ dưới 14 tuổi. Thứ trưởng Y tế New Zealand Ayesha Verral cho biết, với tầm nhìn hướng đến tương lai không có khói thuốc lá, hàng nghìn người New Zealand sẽ sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn. Hệ thống y tế sẽ tiết kiệm được 5 tỷ USD từ việc không phải điều trị các bệnh do hút thuốc, như nhiều loại ung thư, nhồi máu cơ tim hay đột quỵ.

Từ đầu tháng 8/2023, Canada ra quy định mới cảnh báo tác hại của thuốc lá. Bộ Y tế Canada cho biết, theo quy định mới, trên từng điếu thuốc lá sẽ được luân phiên in chữ cảnh báo bằng cả tiếng Anh và tiếng Pháp với các nội dung: Chất độc trong từng hơi thuốc, thuốc lá gây ung thư, khói thuốc lá gây hại cho trẻ em. Đây là những nội dung bắt buộc phải có để cảnh báo về nguy cơ gây hại cho trẻ em hoặc những tổn thương liên quan tới việc hút thuốc lá.

Canada dán nhãn cảnh báo tác hại của thuốc lá

Ngoài ra, kích thước thông điệp cảnh báo in trên các bao thuốc lá cũng sẽ được phóng to hơn, tối thiểu chiếm 75% diện tích hiển thị trên bao thuốc và nội dung khuyến cáo có thể được cập nhật mà không phải sửa đổi thêm các quy định.

Động thái này sẽ đưa Canada trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới có những nỗ lực không ngừng nhằm giúp người nghiện từ bỏ thói quen hút thuốc lá và ngăn cản những người có nguy cơ mắc nghiện.

Theo Viện Kiểm soát thuốc lá toàn cầu thuộc Trường Y tế cộng đồng, Đại học Johns Hopkins (Mỹ), đến tháng 12/2022, 107 quốc gia và vùng lãnh thổ đã có quy định cấm thuốc lá điện tử. Trong đó, nhiều nước đã ban hành lệnh cấm sử dụng thuốc lá điện tử trong khuôn viên trường học: Mỹ, Canada, Anh, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc…

Thu giữ hơn 10.000 linh, phụ kiện thuốc lá điện tử không hóa đơn chứng từ Lực lượng chức năng đã phát hiện hơn 8.000 điếu thuốc lá điện tử, khoảng 3.000 lọ tinh dầu và nhiều sản phẩm là linh, phụ kiện sử dụng trong thuốc lá điện tử tại một căn hộ Chung cư Homeland Lý Sơn, quận Long Biên, Hà Nội.

Thuốc lá và rượu phải dán tem điện tử trước khi đưa ra thị trường tiêu thụ Doanh nghiệp, tổ chức nhập khẩu sản phẩm thuốc lá, sản phẩm rượu có trách nhiệm lập, đăng ký kế hoạch sử dụng tem điện tử trên Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan trước ngày 30/4 của năm liền trước năm kế hoạch phù hợp với nhu cầu sử dụng tem điện tử.