Hơn 70 tác phẩm được tặng Giải thưởng Văn học nghệ thuật năm 2021

Phê duyệt kinh phí hỗ trợ sáng tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật, báo chí

Trong quá khứ, tập thơ Nhật ký trong tù của Chủ tịch Hồ Chí Minh từng được giới thiệu tới độc giả quốc tế thông qua những ngôn ngữ như Nga, Nhật Bản, Mông Cổ, Ba Lan, Pháp, Đức, Đan Mạch…

Mới đây, tác phẩm được dịch sang tiếng Slovakia. Bản dịch được xuất bản với 3 ngôn ngữ: Slovakia - tiếng Việt - tiếng Hán do Eva Antoshchenko Muckova, dịch giả người Slovakia, chuyển ngữ từ tiếng Việt, có đối chiếu với bản gốc tiếng Hán.

Được biết, tác phẩm được gửi tới toàn bộ các thư viện ở Slovakia và phát hành theo hệ thống nhà sách tại quốc gia này. Trước đó, Eva Antoshchenko Muckova từng dịch các tác phẩm thơ của Hồ Xuân Hương, Nguyễn Trọng Tạo, Mai Văn Phấn, truyện ngắn của Thạch Lam sang tiếng Slovakia.

Cùng thời điểm, tác phẩm Số đỏ của nhà văn Vũ Trọng Phụng đã được dịch sang tiếng Đức do NXB Tauland phát hành trên toàn nước Đức, với bản dịch của hai dịch giả là Hoàng Đăng Lãnh và Rodion Ebbighausen (người Đức). Thực tế, Số đỏ đã nhiều lần "xuất ngoại" với những lần xuất bản tại Trung Quốc, Mỹ, Italy, Séc…

Dịp này, Tuyển tập thơ đương đại Việt Nam (tập 1) cũng được dịch sang tiếng Hàn. Tuyển tập gồm 60 bài thơ của 20 nhà thơ Việt Nam như: Nguyễn Quang Thiều, Trần Đăng Khoa, Nguyễn Bình Phương, Inrasara, Trần Anh Thái, Trần Quang Quý, Mai Văn Phấn, Phạm Sỹ Sáu, Phan Hoàng... Trước đó không lâu, tiểu thuyết Chúa đất của nhà văn Đỗ Bích Thúy cũng vừa chính thức có mặt tại xứ sở Kim chi.

Bìa tập thơ “Nhật ký trong tù” của Hồ Chí Minh xuất bản ở Slovakia

Từ năm 2020, Hội Nhà văn Việt Nam và Ủy ban Đoàn kết Ấn Độ - Việt Nam đã thống nhất cùng đầu tư xuất bản cuốn sách hợp tuyển một số tác phẩm văn học của các tác giả hai nước, với tựa đề Hợp dòng văn học Việt Nam - Ấn Độ. Hợp tuyển được xuất bản bằng song ngữ: tiếng Anh và tiếng Hindi, vừa có mặt tại Ấn độ do NXB Rajkamal Prakshan ấn hành.

Để văn học Việt tiếp tục lan tỏa, đến được với đông đảo bạn đọc trên thế giới, một trong những việc có thể làm, theo nhà văn Kiều Bích Hậu (hiện công tác tại Ban Đối ngoại, Hội Nhà văn Việt Nam), là xây dựng Viện Dịch thuật văn học Việt Nam để quy tụ đội ngũ dịch giả tài năng, liên kết với các đối tác nước ngoài để mỗi năm xuất bản ít nhất 10 đầu sách văn học Việt Nam tiêu biểu ở 10 quốc gia mạnh về văn chương và có ngôn ngữ phổ cập như Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Nga, Tây Ban Nha, Ý, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc.

Nhà văn Kiều Bích Hậu phân tích: "Một trong những lý do, đó là chúng ta thiếu đội ngũ dịch giả. Người Việt Nam đi du học nhiều, và nhiều người trong số họ trở thành dịch giả, nhưng hầu hết dịch xuôi (do quá trình học tập ở nước ngoài, thông thạo ngôn ngữ, thẩm thấu vẻ đẹp văn hóa, văn học ở nước đó, nên họ dịch tác phẩm nước ngoài, giới thiệu cho độc giả Việt Nam). Ngược lại, người nước ngoài du học tại Việt Nam rất ít nên có ít dịch giả nước ngoài giỏi tiếng Việt. Ta tự dịch ngược thì thiếu tự tin, vì vẫn dựa vào từ điển là chính, không tư duy bằng tiếng nước ngoài, ngôn ngữ ấy chưa là máu thịt. Điều này quả thực là một thiệt thòi lớn cho đội ngũ nhà văn Việt Nam, khi sức lan tỏa tác phẩm không vượt qua biên giới".