Một nhà máy sản xuất ô tô tại Trùng Khánh, Trung Quốc. (Ảnh: AFP)

Thông báo này được đưa ra trong buổi ký sắc lệnh hành pháp tại Phòng Bầu dục vào ngày 14/2, đánh dấu bước đi mới nhất trong chiến lược thương mại toàn diện của chính quyền Trump trong nhiệm kỳ thứ hai.

Ngoài ôtô, Tổng thống Trump cũng cho biết mức thuế 25% sẽ được áp dụng với các mặt hàng quan trọng khác như chất bán dẫn và dược phẩm. "Mức thuế này sẽ là 25% trở lên và sẽ tăng đáng kể trong suốt một năm tới", ông Trump khẳng định và giải thích rằng ông muốn dành thời gian để các công ty chuyển nhà máy sản xuất về Mỹ nhằm tránh thuế quan.

Từ lâu, Tổng thống Trump đã bày tỏ sự bất bình với cách các thị trường nước ngoài đối xử với xe hơi xuất khẩu của Mỹ. Liên minh châu Âu hiện đang áp thuế 10% đối với xe nhập khẩu, cao gấp bốn lần mức thuế 2,5% mà Mỹ áp dụng với xe con nhập khẩu, trong khi Mỹ chỉ đánh thuế 25% với xe bán tải nhập khẩu - phân khúc mang lại lợi nhuận cao.

Theo dữ liệu từ Bộ Thương mại Mỹ, trong năm qua, nước này đã nhập khẩu khoảng 8 triệu xe ôtô con và xe tải nhẹ mới, với tổng giá trị vượt quá 240 tỷ USD. Khoảng một nửa số xe này đến từ Mexico và Canada, phần còn lại được nhập khẩu từ các quốc gia sản xuất ôtô lớn như Nhật Bản, Hàn Quốc và Đức.

Ngành sản xuất ôtô phụ thuộc sâu sắc vào chuỗi cung ứng toàn cầu với mức độ tích hợp cao. Mỗi tuần, hàng chục tỷ USD ôtô thành phẩm, động cơ, hộp số và các linh kiện khác được vận chuyển từ Canada và Mexico sang Mỹ, trong khi hàng tỷ USD linh kiện khác được nhập khẩu từ các nhà sản xuất phụ tùng Trung Quốc.

Các nhà phân tích cho rằng tuyên bố về thuế ôtô, cùng với kế hoạch áp thuế 25% với hàng hóa từ Canada và Mexico trước đó (đã bị trì hoãn một tháng), có thể là chiến lược của ông Trump nhằm gây sức ép để khởi động đàm phán lại Hiệp định mới giữa Mỹ, Mexico và Canada (USMCA), mà ông từng gọi là "thỏa thuận thương mại vĩ đại nhất từ trước đến nay".

Các hãng xe đã bắt đầu chuẩn bị cho tác động của thuế quan và dự báo tình trạng mất việc làm đáng kể từ các chính sách thuế mới. Giám đốc điều hành Ford, Jim Farley, đã cảnh báo rằng mức thuế 25% với hàng hóa Canada và Mexico sẽ "khiến ngành công nghiệp ôtô Mỹ tổn thương chưa từng có".

Matt Blunt, Chủ tịch Hội đồng chính sách ôtô Mỹ (AAPC) - tổ chức đại diện cho Ford, General Motors và Stellantis - cho biết họ chưa nhận được thông tin chi tiết về kế hoạch thuế mới. "Ford, GM và Stellantis vẫn tin rằng các phương tiện và linh kiện ôtô đáp ứng yêu cầu của USMCA không nên bị áp thêm thuế", ông nói.

Kể từ khi nhậm chức nhiệm kỳ hai cách đây hơn một tháng, chính quyền Trump đã công bố hàng loạt biện pháp thương mại, bao gồm áp thêm 10% thuế với tất cả hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, ấn định ngày 12/3 để áp thuế 25% với tất cả thép và nhôm nhập khẩu (xóa bỏ các miễn trừ đối với Canada, Mexico, Liên minh châu Âu và các đối tác thương mại khác), và lập kế hoạch áp thuế đối ứng với các nước áp thuế lên hàng hóa Mỹ.

Tổng thống Trump khẳng định loạt sắc lệnh này nhằm tạo sân chơi bình đẳng cho hàng hóa Mỹ trên thị trường quốc tế và thúc đẩy ngành sản xuất trong nước. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia và doanh nghiệp đã bày tỏ lo ngại về nguy cơ lạm phát gia tăng và tác động tiêu cực đến nền kinh tế toàn cầu từ các chính sách thuế quan mới này.

Lật ngược thế cờ: Chính sách thuế quan của Trump thúc đẩy ảnh hưởng toàn cầu của Trung Quốc

Châu Âu lo ngại hiệu ứng lan tỏa từ 'suy thoái Trump'